Enkelbandletsel

Als je je enkel verzwikt is er kans dat je enkelband inscheurt. In de volksmond zeggen we ook wel ‘door je enkel gaan’. Er is dan sprake van enkelbandletsel. Dit kan leiden tot verschillende klachten.

Wat is enkelbandletsel?

De enkelbanden zijn stevige banden die aan de binnen- en buitenzijde van de enkel zitten. Ze verbinden je onderbeen met je voet en helpen met het opvangen van extreme bewegingen in het enkelgewricht. Als de enkel dubbelklapt, kunnen deze banden soms beschadigen, scheurtjes ontstaan of helemaal afscheuren. Er is dan sprake van enkelbandletsel.

Hiervan bestaan verschillende typen:

  • Graad 1: lichte verrekking, slechts enkele vezels van je enkelband zijn gescheurd.
  • Graad 2: het letsel is iets erger, een band kan dan volledig afgescheurd zijn.
  • Graad 3: één of meerdere enkelbanden is / zijn afgescheurd.

Behalve de banden, kan ook het kapsel van het enkelgewricht beschadigd zijn. Daardoor krijg je een slechtere balans of evenwicht.

Waardoor ontstaat enkelbandletsel?

Je kan je enkel verzwikken als je bijvoorbeeld per ongeluk in een kuil stapt of de laatste trede van de trap mist. Ook kan je je enkel sneller verzwikken als je op een ondergrond loopt die wat hobbelig is. Daarnaast is de kans op enkelbandletsel groter als je evenwichtsproblemen hebt, een contactsport doet (zoals voetbal, volleybal of basketbal) of als je al eerder enkelbandletsel hebt gehad.

Wat merk je als je enkelbandletsel hebt?

Je voelt meestal meteen dat er iets mis is met je enkel. Er zijn verschillende dingen die je zou kunnen merken:

  • Pijn aan de buitenkant van je voet
  • Zwelling / blauwe verkleuring rondom je enkel
  • Gevoel van instabiliteit van je enkel
  • Pijn tijdens bewegen (vooral bij het draaien van je voet)

Wat kun je zelf doen bij enkelbandletsel?

Als je door je enkel gaat, is het slim om je enkel daarna zo snel mogelijk te koelen. Dit kan met koud water, met ijsblokjes, of met een icepack voor ongeveer 20 minuten. Als je ijsblokjes of een icepack gebruikt, zorg er dan voor dat je deze nooit rechtstreeks op je huid legt; doe er altijd iets tussen (bijvoorbeeld een handdoek) in verband met bevriezingsgevaar. Leg daarna je enkel omhoog, zodat je voet hoger ligt dan je knie en je knie hoger dan je heup. Op die manier zullen de zwelling en pijn het snelste afnemen.

Helpen deze tips niet? Neem dan altijd contact op met je huisarts, zodat je enkel onderzocht kan worden en bepaald kan worden welke behandeling verder nodig is. Twijfel je of er sprake kan zijn van een botbreuk? Lees dan ons blog ‘Heb ik iets gebroken?

De behandeling

Afhankelijk van hoe ernstig het letsel lijkt, zal je huisarts eventueel een röntgenfoto aanvragen om te onderzoeken of er ook een botbreuk is. In de meeste gevallen is een röntgenfoto niet nodig.

Veel milde enkelbandletsels (graad 1) gaan vanzelf weer over met wat rust. Als er veel zwelling is, kan het soms nodig zijn om een drukverband te laten aanbrengen. Hierbij moet je vijf tot zeven dagen rusten en je been zo veel mogelijk omhoog houden. Het drukverband moet niet te strak zitten, omdat het anders stuwing kan veroorzaken; stuwing is te herkennen aan het opzwellen van de voet en méér in plaats van minder pijn. Als dit het geval is, mag je eventueel zelf het verband wat losser maken.

Na deze periode van vijf tot zeven dagen, zal je enkel opnieuw onderzocht worden door je huisarts of fysiotherapeut. Als alles goed lijkt, krijg je enkeloefeningen voor de komende vier weken. Je kan deze oefeningen ook vinden in de app “Versterk je enkel” van Veiligheid.nl. Soms is ook nog een aanvullende enkelbandage (tape) of brace nodig.

Veelgestelde vragen

Wanneer moet ik de dokter bellen?

Een verzwikte enkel gaat vaak vanzelf weer over. Oefeningen voor je enkel kun je vinden in bovengenoemde app. Je kunt ook naar een fysiotherapeut gaan voor hulp met het weer opbouwen van bewegingen en lopen.

Kun je niet meer dan vier stappen zetten zonder hulp, of wordt de pijn en zwelling van je enkel alleen maar erger? Bel dan naar je huisarts. Deze kan je enkel onderzoeken, bepalen hoe ernstig het letsel is en wat je verder moet doen om je enkel te laten herstellen. Ook als je klachten na vier dagen niet minder worden, is het verstandig om contact op te nemen met je huisarts.

Wat moet ik thuis doen als ik een drukverband heb gekregen?

Volg onderstaande adviezen op:

  • Houd je been zo veel mogelijk omhoog, zodat je voet hoger ligt dan je knie en je knie hoger dan je heup.
  • Beweeg regelmatig je voet op en neer; doe dit elk uur een paar keer achter elkaar.
  • Zorg dat het drukverband niet nat wordt.
  • Als je moet lopen, loop dan met krukken.
  • Bij pijn mag je pijnstillers gebruiken.

Hoe lang duurt het voordat ik weer normaal kan lopen?

Als je weinig pijn hebt en je enkel niet zo dik is, kan je meestal na twee weken weer lopen en fietsen. Doet je enkel veel pijn en is ‘ie erg dik? Dan duurt het misschien langer voordat je alles weer kan. Ga pas intensiever bewegen als je weer op je enkel kan staan en lopen zonder dat het veel pijn doet. Sporten kan meestal weer na vier tot zes weken.

Meer informatie over enkelbandletsel vind je op thuisarts.nlveiligheid.nl en zorgvoorbeweging.nl.

Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg

Nagekeken door Felicia – Huisarts bij Fonkelzorg

We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over staar. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!

Lees ook onze andere artikelen!