Ik heb lichen sclerosus
Lichen sclerosus is een huidziekte die zowel bij mannen als bij vrouwen kan voorkomen. Het kan erg vervelend zijn en soms problemen veroorzaken. In dit artikel lees je er meer over.
Wat is lichen sclerosus?
Lichen sclerosus is een huidziekte die vooral de huid op en rondom je geslachtsdelen treft. Bij mannen is dit meestal op de eikel en de voorhuid, maar soms ook op de plasbuis, de balzak of bij de anus. Bij vrouwen ontstaat lichen sclerorus meestal bij de schaamlippen en bij de ingang van de vagina of anus. Door deze ziekte kan je huid er anders gaan uit zien. Er kunnen bijvoorbeeld witte glanzende plekken of littekens komen en je huid kan strakker of dunner worden op sommige plekken.
Bij vrouwen tussen de leeftijd van 50 tot 70 jaar komt deze ziekte het meeste voor. Bij mannen ontstaat het ziektebeeld meestal na het 45ste jaar.
Je kan niet genezen van lichen sclerosus. Wel kan een behandeling je klachten milder maken. Als je lichen sclerosus hebt, is de kans op schaamlipkanker of peniskanker groter. Het is dus belangrijk dat je hierop gecontroleerd wordt als je klachten hebt die bij lichen sclerosus passen.
Hoe ontstaat lichen sclerosus?
Er zijn verschillende ideeën over hoe lichen sclerosus kan ontstaan. Het is echter niet met zekerheid vastgesteld waardoor het precies komt.
- Mogelijk kan je lichen sclerosus krijgen door een fout in je afweersysteem; dit valt dan gezonde cellen aan.
- In sommige families komt deze ziekte vaker voor; het kan dus mogelijk erfelijk zijn.
- Men denkt dat misschien irritatie van de huid door urine een oorzaak zou kunnen zijn.
Lichen sclerosus is niet besmettelijk. Het is dus ook geen SOA, je kan het niet krijgen via seks.
Wat merk ik van lichen sclerosus?
Er zijn verschillende klachten die je aan je geslachtsdelen zou kunnen merken:
- Veel jeuk, die erger kan worden bij warmte.
- Lichte, glanzende, of verharde plekken op de huid.
- De huid wordt strakker / dunner.
- Een branderig gevoel.
- Er kunnen kleine blauwpaarse vlekjes verschijnen.
- Bij vrouwen:
- De schaamlippen kunnen kleiner worden.
- De binnenste schaamlippen kunnen aan elkaar plakken en de clitoris bedekken.
- De binnenste schaamlippen kunnen verdwijnen.
- De ingang van je vagina wordt kleiner.
- Bij mannen:
- Een strak gevoel aan de voorhuid als de penis stijf is.
De huidproblemen kunnen ook andere klachten veroorzaken, bijvoorbeeld:
- Pijn bij plassen.
- Pijn bij poepen.
- Pijn bij vrijen.
- Bij vrouwen:
- Bij plassen sproeit de straal alle kanten op.
- Er ontstaan problemen met de bekkenbodemspieren, waardoor je bijvoorbeeld incontinentieklachten kan krijgen.
- Bij mannen:
- Pijn als de penis stijf is.
- Bij plassen sproeit de straal alle kanten op of de straal wordt juist dunner en harder.
Wat kun je zelf doen bij lichen sclerosus?
Als je lichen sclerosus hebt, is het erg belangrijk om je huid op die plekken regelmatig te controleren. Doe dit bijvoorbeeld één keer per maand, zodat je snel merkt of er iets veranderd is.
- Ga in een goede houding liggen of zitten.
- Gebruik een spiegel die je met één hand vast kan houden.
- Zorg ervoor dat er genoeg licht is.
- Bij vrouwen:
- Controleer de buitenkant en binnenkant van de schaamlippen, de clitoris en de huid tussen de vagina en anus.
- Kijk goed naar de huid en voel op deze plekken of er een verandering merkbaar is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kloofjes, wondjes, knobbeltjes of een stukje huid dat dik, ruw of hard is.
- Bij mannen:
- Controleer de penis, de eikel, de voorhuid, de balzak en de anus.
- Kijk goed naar de huid en voel op deze plekken of er een verandering merkbaar is. Denk hierbij bijvoorbeeld aan kloofjes, wondjes, knobbeltjes of een stukje huid dat dik, ruw of hard is.
- Bekijk of de voorhuid gemakkelijk teruggeschoven kan worden.
Als het je zelf niet lukt om de huid goed te controleren, kun je eventueel je partner of de huisarts vragen je te helpen. Maak dan een afspraak bij de arts die je lichen sclerosus behandelt wanneer je verandering ziet of voelt.
Andere adviezen bij lichen sclerosus
- Smeer je huid regelmatig in met vette zalf; dit kan helpen tegen jeuk en uitdroging van de huid.
- Krab niet! Als je je huid kapot krabt, kun je namelijk nieuwe plekken krijgen.
- Draag ondergoed gemaakt van katoen. Dit verlaagd de huidirritatie.
- Zorg ervoor dat je je huid niet beschadigt. Draag bijvoorbeeld geen strakke kleding en koop een fietszadel dat minder druk geeft op je geslachtsdelen.
- Was je geslachtsdelen alleen met water; gebruik geen zeep of washandje.
- Gebruik glijmiddel als vrijen pijn doet.
- Als vrijen door lichen sclerosus moeilijk of onmogelijk wordt, bespreek dan met je partner welke manier van vrijen je nog wel fijn vindt. Je kan hierbij ook hulp vragen van een seksuoloog.
Wanneer moet ik naar de dokter bij lichen sclerosus?
Maak een afspraak met de huisarts als je één of meer van de volgende klachten hebt:
- Pijn of jeuk aan je geslachtsdelen die steeds erger wordt.
- Veranderingen van de huid bij je geslachtsdelen, zoals:
- Wondjes
- Bultjes
- Wratjes
- Dikke of ruwe plekjes
- Problemen met plassen.
- Problemen met poepen.
- Problemen bij het vrijen.
Wat is de behandeling van lichen sclerosus?
Bij lichen sclerosus krijg je een sterke ontstekingsremmende zalf, bijvoorbeeld clobetasolzalf of mometasonzalf. Door deze zalf worden de pijn en jeuk minder. Ook wordt de kans kleiner dat je littekens, vergroeiingen, schaamlip- of peniskanker krijgt.
Je huisarts zal je precies vertellen hoe vaak en hoe lang je de zalf moet gebruiken en wanneer controles nodig zijn (minimaal 1x per jaar).
Helaas helpt de zalf niet bij iedereen goed genoeg. De huisarts zal je in dat geval doorsturen naar de specialist in het ziekenhuis.
Kijk voor meer informatie over lichen sclerosus op thuisarts.nl.
Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg
Nagekeken door Felicia – huisarts bij Fonkelzorg
We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over lichen sclerosus. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!
Lees ook onze andere artikelen!
