PrEP slikken om geen HIV te krijgen
Om te voorkomen dat je HIV krijgt, kan je PrEP slikken. Maar wat is dat precies? En hoe gebruik je het? Je leest het in dit artikel!
Wat is PrEP?
PrEP is een medicijn dat je beschermt tegen HIV en kan worden ingenomen voordat je seks hebt met iemand die HIV heeft of een verhoogd risico op HIV heeft.
PrEP staat voor ‘pre-expositie profylaxe’. Dit betekent dat het bedoeld is om HIV te voorkómen, dus vóór een mogelijke besmetting met HIV.
PrEP is niet hetzelfde als PEP (post-expositie profylaxe): PEP is een spoedbehandeling die wordt gebruikt zo snel mogelijk nádat je (mogelijk) met HIV besmet bent.
Voor wie is PrEP bedoeld?
PrEP is beschikbaar voor mensen met een verhoogd risico op een HIV infectie. Dit zijn:
- Mannen die seks hebben met (wisselende) andere mannen.
- Transgender personen die seks hebben met (wisselende) mannen.
- Sekswerkers die onbeschermde seks hebben met mannen (vooral als die mannen ook seks hebben met andere mannen).
Hoe helpt PrEP tegen HIV?
Als je PrEP op tijd inneemt, is de kans op het krijgen van HIV erg klein.
Als je PrEP niet op tijd inneemt, komt er mogelijk niet genoeg medicatie in je lichaam om je voldoende te beschermen. Je kan dan dus alsnog HIV krijgen.
PrEP beschermt niet tegen andere SOA’s. Het is dan ook verstandig om andere maatregelen te nemen om SOA’s te voorkomen en te voorkomen dat ze worden doorgegeven. Gebruik daarom altijd een condoom, zelfs als je dagelijks PrEP gebruikt.
Hoe krijg je PrEP?
Je kunt PrEP krijgen via de GGD. De meeste GGDen hebben echter een lange wachtlijst hiervoor. Daarom zijn sommige huisartsen bereid om een recept voor PrEP te maken. Niet alle huisartsen zijn hier echter bekwaam in. Vraag bij je huisarts naar de mogelijkheden, als je PrEP zou willen gaan gebruiken en de GGD je dit (nog) niet kan geven.
Voordat je met PrEP kunt beginnen, heb je altijd eerst een gesprek met een arts. Tijdens dit gesprek wordt je persoonlijke risico op een HIV besmetting besproken. Daarna worden enkele onderzoeken uitgevoerd:
- Er wordt een bloedtest gedaan om te beoordelen of je nieren goed werken.
- In je bloed wordt ook gekeken of je HIV, lues (syfilis) of hepatitis C hebt (gehad) en of je antistoffen tegen hepatitis B hebt.
- Je urine wordt onderzocht op chlamydia, gonorroe, eiwitten en glucose.
- Via een SOA test op chlamydia en gonorroe worden uitstrijkjes gemaakt van je mond en anus als je ook orale en / of rectale seks hebt.
Nadat de uitkomst van al deze onderzoeken bekend is, zal de arts kijken of het in jouw geval verstandig is om PrEP te gaan gebruiken. PrEP kan niet worden voorgeschreven als je al HIV hebt of als je nieren niet goed werken.
Als besloten is dat je kan starten met PrEP, stuurt de arts een recept hiervoor naar je apotheek.
Hoe gebruik je PrEP?
Er zijn twee manieren waarop je PrEP kan gebruiken: iedere dag of alleen rondom de momenten waarop je seks hebt.
Iedere dag:
- Als je regelmatig onbeschermde seks hebt met iemand die (mogelijk) HIV heeft of een hoog risico loopt om HIV te krijgen door wisselende seksuele contacten, is dagelijks slikken van PrEP de veiligste optie.
- Je neemt dan dagelijks één PrEP-pil op een vast tijdstip, om te voorkomen dat je het een keer vergeet en je alsnog besmet kan raken.
- Je bent pas volledig beschermd nadat je 7 dagen achter elkaar PrEP ingenomen hebt. Tenzij je op de eerste dag 2 pillen tegelijk inneemt, waardoor je na 2 uur al voldoende beschermd bent. Daarna neem je iedere dag 1 pil.
Alleen rondom seks:
- Je kunt er ook voor kiezen om PrEP alleen in te nemen wanneer je seks hebt. Dit is vooral verstandig als je niet dagelijks PrEP wil gebruiken vanwege:
- De kosten
- (Mogelijke) bijwerkingen
- Het feit dat je een langere periode geen onbeschermde seks hebt met iemand die (mogelijk) HIV heeft
- Vóór de seks èn ná de seks neem je PrEP als volgt in:
- Neem 2 pillen in vóór de seks, ergens tussen 24 uur en 2 uur voordat de seks plaatsvindt (als je het korter van tevoren inneemt, ben je niet voldoende beschermd tegen HIV).
- Neem 1 pil in 24 uur na de eerste 2 pillen.
- Neem 1 pil in 48 uur na de eerste 2 pillen.
- In totaal neem je dus 4 pillen in.
- Als je van plan bent om opnieuw seks te hebben met iemand die (mogelijk) HIV heeft, blijf dan elke 24 uur één PrEP-pil innemen. Na de laatste keer seks neem je nog 2 dagen lang een pil.
- LET OP: inname alleen rondom seks is NIET veilig genoeg als een man vaginale seks heeft met een vrouw. In dat geval is dagelijkse inname vereist!
Veelgestelde vragen
Wat kost PrEP?
PrEP moet je zelf betalen. Het wordt dus niet vergoed door je zorgverzekering.
- PrEP via de GGD kost meestal 7,50 euro per maand.
- PrEP via de huisarts kost tussen de 7,50 en 60 euro per maand. Dit hangt af van de apotheek waar je de pillen haalt en of je ze dagelijks of alleen rondom seks gebruikt.
Het bloedonderzoek en de SOA tests zijn gratis via de GGD. Als je deze onderzoeken bij de huisarts laat doen, moet je hier wel voor betalen. De kosten hiervoor gaan af van je eigen risico bij je zorgverzekering. Sommige mensen kiezen er daarom voor om, na toestemming van hun huisarts, de testen bij de GGD te laten uitvoeren en het recept via de huisartsenpraktijk te regelen.
Bijwerkingen van PrEP
PrEP kan bijwerkingen geven, zoals hoofdpijn en misselijkheid. Meestal gaan deze bijwerkingen na een tijdje weer over. Ook geven de pillen een kleine kans op problemen met je nieren. Daarom worden je nieren 1 maand nadat je gestart bent met PrEP opnieuw gecontroleerd via je bloed. Ook wordt dan nogmaals een HIV test gedaan, om zeker te weten dat je dit in de tussentijd niet hebt gekregen.
Als je PrEP gebruikt, is het erg belangrijk om regelmatig opnieuw SOA tests te laten doen en je nieren te controleren. Je arts bespreekt met je welke controles om de 3 tot 6 maanden nodig zijn.
Kijk voor meer informatie op thuisarts.nl.
Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg
Nagekeken door Felicia – huisarts bij Fonkelzorg
We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over PrEP tegen HIV. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!
Lees ook onze andere artikelen!
