Pijn en pijnstillers 

Pijn is een signaal van het lichaam en wordt veroorzaakt door een beschadiging, overbelasting, ontsteking of ziekte. Soms is er geen duidelijke oorzaak te vinden voor pijn. Soms is er een oorzaak die dringend behandeld moet worden zoals een wond, botbreuk, bloeding of een acute ontsteking. Als de pijn heftig is, lang aanhoudt of steeds terugkomt, neem dan contact op met je huisarts.

Pijn aan spieren en gewrichten

Bij pijn aan spieren en gewrichten kun je proberen door te gaan met je dagelijkse bezigheden. Vaak kan bewegen helpen om de klachten te verminderen. Is je pijn acuut of heftig of heb je koorts, maar is het verder wel veilig? Dan kan een pijnstiller helpen. Ook kan een pijnstiller helpen om te kunnen blijven bewegen. Er zijn verschillende pijnstillers.  

Paracetamol

Paracetamol is een hele goede en veilige pijnstiller en het werkt koortsverlagend. Paracetamol geeft weinig of geen bijwerkingen. Om deze reden wordt paracetamol aanbevolen als eerste keus. 

Onderstaande doseringen gelden voor kinderen vanaf 12 jaar.  

• Soms is 1 tablet van 500 mg voldoende, neem bij heftige pijn direct 2 tabletten van 500 mg tegelijk. Na inname werkt paracetamol al binnen een half uur.  
• Komt de pijn terug of is er sprake van chronische pijn? Neem de paracetamol dan op vaste tijden. 3 keer per dag 2 tabletten van 500 mg. Het is belangrijk om de pijnstillers over de dag te verdelen en op vaste tijden in te nemen. Het is niet verstandig om te wachten tot de pijn terug komt. Met tijdige inname van de volgende dosis zorg je er voor dat de pijn beter onder controle is.  
• Bij tijdelijke pijn, zoals na een operatie, mogen volwassenen 4 keer per dag 2 tabletten van 500 mg nemen (niet langer dan 4 weken achter elkaar).
• Paracetamol is zonder recept te koop bij apotheek, drogist of supermarkt. 

Let op: paracetamol is een veilig middel. Dit geldt zolang je de voorgeschreven doseringen niet overschrijdt. Gebruik je een hogere dosering dan aanbevolen, dan is er kans op problemen met de lever of andere organen.  

NSAID

Werkt paracetamol onvoldoende? Dan kun je een andere pijnstiller zoals een NSAID proberen. Onder deze groep vallen onder andere ibuprofen, naproxen en diclofenac. Ook deze middelen zijn zonder recept verkrijgbaar. NSAID’s werken ook ontstekingsremmend en kunnen goed werken bij bijvoorbeeld menstruatiepijn, gewrichtspijn, hoofdpijn of migraine.  

NSAID’s kunnen maagklachten geven. Ben je ouder dan 60 jaar, gebruik je andere medicatie zoals bloedverdunners of heb je maagproblemen? Dan is het verstandig om tegelijkertijd een maagzuurremmer te gebruiken. Ook deze zijn zonder recept te koop. Heb je hart-, darm- vaat- of  nierproblemen? Overleg dan eerst met de huisarts of je een NSAID mag gebruiken.  

Morfine

Voor zeer heftige pijn kan de huisarts morfine voorschrijven. Dit zijn middelen als tramadol, oxynorm, oxydocon en zaldiar. Deze middelen kunnen ernstige bijwerkingen geven en kunnen verslavend zijn. Ze zijn daarom alleen op recept verkrijgbaar.  

Ernstige pijn

Bij ernstige pijn kan de huisarts adviseren om meerdere soorten pijnstillers te gebruiken. Dit zullen dan pijnstillers zijn uit de verschillende groepen. Vaak blijft paracetamol de basis. Een voorbeeld: je neemt 3 maal per dag 2 tabletten paracetamol, daarnaast nog 3 maal per dag diclofenac en een maagzuurremmer. Alles op vaste tijden. Wordt de pijn minder, dan kan er afgebouwd worden. Als eerste kun je de NSAID (diclofenac) en maagzuurremmer dan stoppen. De paracetamol gebruik je nog even, totdat de pijn helemaal weg is.  

Kinderen en pijnstillers

Ook bij kinderen is paracetamol het eerste keus middel vanwege de veiligheid van dit middel. De juiste dosering is afhankelijk van de leeftijd en het gewicht van je kind en vind je in de bijsluiter en ook op de achterzijde van de verpakking. Op de bijsluiter staat ook hoe vaak je per dag paracetamol mag geven. 

Paracetamol werkt ook koortsverlagend. Het is echter niet nodig om een kind met koorts, maar zonder pijn paracetamol te geven. Geef alleen paracetamol als het kind zich ziek voelt of pijn heeft.

Wanneer contact opnemen met de huisarts?

Heb je vragen over het gebruik van pijnstillers? Of krijg je de pijn niet onder controle? Neem dan contact op met je huisarts.