Ik heb wratten
Meestal verdwijnen wratten vanzelf. Ze kunnen in de tussentijd echter wel vervelend zijn! Wat kun je doen om (sneller) van je wratten af te komen?
Wat veroorzaakt wratten?
Wratten zijn harde bobbeltjes die op de huid kunnen verschijnen. Vaak zitten ze op je handen of voeten, maar ze kunnen ook op andere plekken voorkomen. Vooral van voetwratten kun je last hebben, doordat ze tijdens het lopen in het eelt van de voetzool worden gedrukt. Je kan daardoor pijn krijgen aan de wrat.
Hoe ontstaan wratten?
Wratten ontstaan door een virus; dit virus heet het “humaan papillomavirus”. Je kunt een wrat krijgen als je huid met dit virus in aanraking komt. Sommige mensen zijn gevoelig voor wratten en hebben ze regelmatig, terwijl andere mensen nog nooit in hun leven een wrat gehad hebben. Het is niet bekend waarom de één ze wel krijgt, en de ander niet.
Het wrattenvirus kan overal voorkomen. Het is niet bewezen dat je het extra snel kan krijgen van zwembaden, openbare douches, of van sporten op blote voeten. Daarom is het ook lastig om advies te geven over wat je moet doen om te zorgen dat je geen wratten krijgt.
Als je eenmaal één wrat hebt, is de kans groter dat je er nog meer krijgt. Daarom kun je er het beste van afblijven om verdere verspreiding te stoppen; krab of bijt er dus niet aan!
Wat merk je van wratten?
Wratten kunnen meestal geen kwaad en verdwijnen vanzelf na een (langere) tijd. Van de meeste wratten heb je geen pijn of last. Wel kan het zijn dat je ze vies of lelijk vindt. Bij wratten merk je:
- Eén of meerdere harde en ruwe (vaak bloemkoolachtige) knobbeltjes op je huid.
- Soms pijn bij lopen of staan, als de wrat aan de onderkant van de voet zit.
Wat kun je zelf doen tegen wratten?
Wratten gaan meestal vanzelf weg zonder littekens. Daarom is afwachten en er niet aan krabben of bijten het allerbeste wat je kan doen als je er weinig last van hebt.
De helft van de wratten verdwijnt binnen 1 jaar. Na ongeveer 2 jaar zijn bij tweederde van de mensen alle wratten verdwenen. Héél soms blijven ze nog langer zitten. Het is niet duidelijk waarom wratten bij de één sneller weggaan dan bij de ander.
Middelen tegen wratten
Er zijn enkele zelfzorgmiddelen die kunnen helpen tegen wratten. Deze middelen kan je zonder recept kopen bij de drogist of apotheek. Dit zijn:
- Middelen met salicylzuur 17% (“wrattentinctuur”).
- Middelen met dimethylether (dit kan de wrat bevriezen).
- Middelen met stoffen zoals TCA, MCA of mierenzuur (deze middelen worden vaak niet aangeraden, omdat ze bij verkeerd gebruik brandwonden en blaren kunnen geven).
Hoe worden wratten behandeld?
Als je veel pijn of irritatie hebt van je wrat(ten), kan je naar de assistente van de huisarts gaan voor een behandeling. Wratten zijn echter vaak moeilijk weg te krijgen. Soms kan een behandeling zelfs méér klachten geven dan de wrat zelf! Bespreek daarom altijd goed met de assistente of een behandeling wel of niet verstandig is.
Er zijn verschillende behandelingen tegen wratten:
- Salicylzuurzalf
- De huisarts schrijft een recept voor salicylzuurzalf 40% voor. Hier smeer je zelf elke dag de wrat mee in. Dit kan huidirritatie geven.
- Stikstof
- De assistente stipt de wrat aan met vloeibare stikstof (eventueel wordt er eerst met een mesje een stukje van de wrat af geschraapt). Als de wrat na 1 keer nog niet weg is, wordt de behandeling elke 2 tot 4 weken herhaald. Dit wordt niet langer gedaan dan 3 maanden achter elkaar; de kans dat de wrat na die tijd nog weggaat met deze behandeling is dan klein.
Als deze behandelingen niet werken, is het mogelijk om ze met elkaar te combineren voor een grotere kans op het verdwijnen van de wrat. Dit brengt alleen wel nog meer bijwerkingen met zich mee. Bespreek daarom altijd goed met je huisarts of de assistente of het verstandig is om dit te doen.
Veelgestelde vragen bij wratten
Hoe gaat een stikstofbehandeling (= “aanstippen”) van een wrat?
Voordat je naar de praktijk gaat om je wrat te laten behandelen met vloeibare stikstof, kun je thuis proberen om van tevoren alvast zoveel mogelijk huid van de wrat te verwijderen met een eeltvijl of puimsteen.
Deze behandeling gaat als volgt:
- De assistente haalt soms voordat ze met de behandeling begint, een deel van de wrat weg met een vijl of een mesje.
- De assistente doopt een wattenstaafje in vloeibare stikstof.
- Vervolgens wordt de wrat hiermee aangestipt, voor minimaal 5 seconden.
- Door de stikstof wordt de wrat bevroren, waardoor hij afsterft.
- Het aanstippen met vloeibare stikstof geeft een brandend gevoel en kan dus soms als wat pijnlijk worden ervaren.
- Er ontstaat vaak een blaar na de behandeling; deze blaar trekt binnen een week weer weg.
- Er is een kleine kans op een litteken op de plek waar eerst de wrat zat.
- Als de wrat na één keer aanstippen nog niet weg is, wordt de behandeling elke 2 tot 4 weken herhaald.
- Deze behandeling mag maximaal 3 maanden duren. Als de wrat dan nog niet weg is, heeft nog vaker aanstippen geen zin meer.
Hoe gebruik ik zelf salicylzuurzalf 40% voor een wrat?
Voor dit middel heb je een recept nodig van de huisarts.
Het insmeren van een wrat met salicylzuurzalf 40% gaat als volgt:
- Bescherm de huid rondom de wrat met vaseline.
- Pak een pleister die groot genoeg is om de wrat ruim te bedekken.
- Knip een gat (net zo groot als de wrat) in de pleister.
- Plak de pleister over de wrat, zodanig dat de wrat door het gat heen steekt.
- Doe de salicylzuurzalf op de wrat.
- Plak een nieuwe pleister over de wrat en de eerste pleister heen om de zalf op zijn plek te houden.
- Verwijder de volgende dag de pleisters.
- Verwijder de verweekte huid met een vijl of puimsteen.
- Doe dit iedere dag opnieuw, tot de wrat verdwenen is.
- Deze behandeling mag maximaal 3 maanden duren. Als de wrat dan nog niet weg is, heeft nog vaker insmeren geen zin meer.
Als je door deze behandeling veel last krijgt van irritatie van je huid, breng dan de zalf om de dag aan of gebruik een zalf met een lagere percentage salicylzuur (vraag hiernaar bij je huisarts). Als de irritatie blijft, stop dan in overleg met je huisarts met de salicylzuurzalf.
Wanneer moet ik de huisarts bellen bij een wrat?
Veel antwoorden op vragen over wratten kun je vinden op bijvoorbeeld Thuisarts.nl. Staat het antwoord er niet bij, of heb je veel last van je wrat(ten) en wil je bespreken of een behandeling nuttig kan zijn? Neem dan contact op met je huisartsenpraktijk.
Twijfel je of de wrat die je hebt wel echt een “gewone” wrat is? Maak dan een afspraak op het spreekuur of stuur een foto naar je huisarts om dit te laten beoordelen.
Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg
Gecontroleerd door Felicia – Huisarts bij Fonkelzorg
We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over wratten. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!
Lees ook onze andere artikelen!