Hoe herken ik een botbreuk?
Bijna iedereen breekt in de loop van het leven wel eens één of meerdere botten. Hoe herken je zo’n botbreuk?
Wat is een botbreuk?
Bij een botbreuk, ook wel fractuur genoemd, is je bot kapot. Dit kan betekenen dat er een klein scheurtje in zit, dat het bot doormidden is gebroken of zelfs volledig verbrijzeld is. Hierdoor heb je pijn en zijn normale bewegingen vaak niet meer mogelijk.
Hoe ontstaat een botbreuk?
Botbreuken kunnen door verschillende oorzaken ontstaan. Meestal gebeurt dit bij (verkeers)ongelukken, tijdens sporten, of bij valpartijen. Als er veel druk op een bot komt te staan, kan het bot te ver doorbuigen en als gevolg daarvan breken. Soms ontstaat een botbreuk ook door overbelasting. Dit wordt ook wel een “stressfractuur” genoemd. Ten slotte kan een (spontane) botbreuk ook veroorzaakt worden door een ziekte, bijvoorbeeld botontkalking of een tumor.
Hoe herken ik een botbreuk?
De klachten en symptomen zijn bij verschillende soorten breuken vaak ongeveer hetzelfde:
- Je hoort een krakend geluid
- Je hebt veel pijn op de plaats van de breuk.
- Pijnstilling helpt niet voldoende
- Deze pijn houdt vaak ook aan in de nacht
- Je kan het lichaamsdeel waar de breuk zit niet goed meer bewegen of belasten
- Er ontstaat een zwelling en/of blauwe verkleuring op de plaats van de breuk
De behandeling van een botbreuk
Hoe een gebroken bot wordt behandeld, hangt af van verschillende factoren:
- Je lichamelijke conditie
- Je leeftijd
- Het soort breuk
- De plaats waar de breuk zit
- Of het bot door je huid heen steekt of niet
Afhankelijk hiervan zijn er drie behandelvormen: gips, operatie en rust.
Gips
Gips is de meest voorkomende behandelvorm. Door een stevig gips worden de gebroken botstukken op hun plaats gehouden, zodat ze weer aan elkaar kunnen groeien. Soms moet de arts het gips later aanpassen. Bijvoorbeeld wanneer de zwelling rondom de breuk weg is of omdat je loopgips gaat krijgen. Meestal blijft gips vier tot zes weken zitten, totdat het bot weer helemaal hersteld is. De tijdsduur hangt af van de ernst en plaats van de breuk.
Operatie
Bij een operatie worden de gebroken botstukken met schroeven en pennen aan elkaar vastgemaakt. Soms is het nodig om de botten met een metalen raamwerk in een bepaalde houding vast te zetten. De metalen pennen komen dan door de huid naar buiten. Hoelang dit raamwerk moet blijven zitten, is verschillend per breuk en per persoon. In veel gevallen moeten de schroeven en pennen ook weer verwijderd worden. Dit gebeurt tijdens een volgende operatie.
Rust
Bij sommige soorten botbreuken kan tijdelijke rust al voldoende zijn om de breuk te laten genezen. Dit is voornamelijk het geval bij kleine breuken van het bekken, bij ribfracturen en bij een gebroken sleutelbeen.
Veelgestelde vragen
Wanneer moet ik naar de dokter?
Neem altijd contact op met de dokter als je denkt een botbreuk te hebben. De huisarts kan bepalen of het inderdaad gebroken is. Wanneer nodig zal je huisarts een röntgenfoto te laten maken. Heb je veel pijn aan een bot dat je hebt bezeerd en houdt deze pijn, ondanks pijnstilling, ook in de nacht aan? Dan is de kans groot dat er sprake is van een breuk.
Hoe gaat het verder na behandeling van een botbreuk?
Als er gekozen is voor een operatie en/of gipsbehandeling, ga je na vier tot zes weken terug naar het ziekenhuis voor een controle. Als het gips eraf wordt gehaald, kan en mag je weer bewegen zoals normaal. Dit kan nog wel pijnlijk en ongemakkelijk zijn, omdat je al die tijd je spieren niet hebt gebruikt. In sommige gevallen is daarom fysiotherapie nodig om weer helemaal beter te worden. Als je vaker botbreuken hebt of “zomaar” botbreuken krijgt zonder logisch verklaarbare oorzaak, is verder onderzoek nodig. Je huisarts zal je daarvoor verwijzen naar het ziekenhuis.
Meer informatie over botbreuken vind je op mmc.nl.
Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg
Nagekeken door Felicia – huisarts bij Fonkelzorg
We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over botbreuken. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!
Lees ook onze andere artikelen!