De schildklier
U heeft vast wel eens van de schildklier gehoord. Misschien kent u iemand met een schildklierafwijking, zoals een te trage of te snelwerkende schildklier. Of heeft u hier zelf last van. De schildklier beïnvloedt veel zaken in het lichaam. In dit blog leggen we u zo duidelijk mogelijk uit wat de schildklier doet, soorten schildklieraandoeningen en waar hij allemaal invloed op heeft.
Wat doet de schildklier?
De schildklier maakt schildklierhormonen die een rol spelen in vrijwel alle lichaamsweefsels en organen. Deze hormonen zijn belangrijk voor de stofwisseling, de groei en de geestelijke ontwikkeling.
Schildklierafwijkingen
Er zijn verschillende vormen schildklierafwijkingen met zeer uiteenlopende klachten. De schildklier kan te snel of te langzaam werken, een afwijkende vorm hebben of (een) knobbel(s) bevatten. Een diagnose wordt via bloedonderzoek gesteld, met eventueel vervolgonderzoek. De behandelingen kunnen zeer verschillend zijn, afhankelijk van de oorzaak.
De schildklier beïnvloedt zaken zoals eetlust, opname van voeding, beweeglijkheid van de darm, verbranding van voedingsstoffen, temperatuurregulatie, hartslag, bloeddruk, concentratie, energie, geestelijke stabiliteit.
Hypothyreoïdie
Een te langzaam werkende schildklier wordt hypothyreoïdie genoemd. Dit betekent dat de schildklier te weinig hormonen aanmaakt en dit zorgt voor een trage stofwisseling. De oorzaken hiervan zijn meestal een auto-immuunziekte: ziekte van Hashimoto.
Veel klachten van een te langzaam werkende schildklier komen ook voor bij andere aandoeningen. Dit maakt het voor de arts onmogelijk een diagnose te stellen op basis van de klachten alleen. Bloedonderzoek geeft uitsluitsel of de schildklier de oorzaak kan zijn van de klachten. Voor dat doel wordt bloed afgenomen om TSH te bepalen. Er zijn afspraken met de meeste laboratoria dat ze automatisch bij een afwijkende TSH ook de FT4 testen.
De behandeling bestaat uit medicijnen met het synthetisch schildklierhormoon levothyroxine. Als de schildklier nog gedeeltelijk werkt, vullen de medicijnen het tekort aan. Wanneer de schildklier niet meer werkt, vervangen de tabletten de functie van de hele schildklier. Genezen hiervan lukt niet, maar als u goed ingesteld bent kunt u een met uw medicatie een normaal leven leiden
Hyperthyreoïdie
De te snelle werking van de schildklier wordt hyperthyreoidie genoemd. Dit kan verschillende oorzaken hebben, maar in ongeveer 70-80% van de gevallen is de ziekte van Graves de oorzaak: een auto-immuunziekte
Bij een te snelwerkende schildklier kun je last hebben van hartkloppingen, zweten, afvallen en een gejaagd gevoel. Veel klachten zijn niet typisch voor een schildklieraandoening. Ze komen ook voor bij andere aandoeningen. Een bloedonderzoek geeft aan of de schildklier de oorzaak is voor deze klachten. Aanvullend (bloed)onderzoek geeft meer inzicht in de onderliggende oorzaak.
De behandeling hangt af van de oorzaak van de ziekte. De meest voorkomende oorzaak (de ziekte van Graves) wordt behandeld met medicijnen, radioactieve jodium en/of een operatie. De keuze hangt af van de ernst en/of aanwezigheid van de oogziekte. In het algemeen behandelt de internist / endocrinoloog de te snel werkende schildklier.
Zwangerschap en schildklieraandoeningen
Schildklieraandoeningen kunnen een rol spelen voor, tijdens en na de zwangerschap. Een goede schildklierfunctie is belangrijk voor de bevruchting, een ongecompliceerde zwangerschap en voor een goede ontwikkeling van het ongeboren kind. Geef daarom altijd door aan uw huisarts als u zwanger bent of wilt worden en u schildklierproblemen heeft.
Vervolg stappen / wanneer contact opnemen
Neem contact op met de huisarts bij toename van klachten als u bekend bent met een schildklieraandoening of als u klachten heeft die kunnen wijzen op een schildklieraandoening.
Er zijn nog meer soorten schildklieraandoeningen, zoals een vergrote schildklier of schildklierontsteking. Meer informatie vindt u op www.thuisarts.nl en www.schildklier.nl
Geschreven door Sylvana – huisarts bij Fonkelzorg
Ik hoop dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over de schildklier. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze praktijken. Je bent van harte welkom!
