Prikkelbare darm
Prikkelbare Darm Syndroom (PDS) is een chronische darmaandoening waarbij je vooral buikpijn en ontlastingsproblemen, bijvoorbeeld verstopping of diarree hebt. Ook gasvorming, een opgezette buik en vermoeidheid komen veel voor. Een prikkelbare darm werd vroeger ook wel spastische darm, spastische dikke darm of spastisch colon genoemd. PDS valt onder de zogenaamde functionele buikklachten: de werking van de darmen is verstoord.
Oorzaken & symptomen van prikkelbare darm
Hoe een prikkelbare darm ontstaat, weten we niet precies. Wel is bekend dat de klachten van een prikkelbare darm kunnen verergeren na een darminfectie, zoals buikgriep. Ook spanning of stress kan een negatief effect hebben op de darmen. Er is geen onderzoek wat een prikkelbare darm kan aantonen. Er bestaan alleen onderzoeken om andere oorzaken uit te sluiten.
Bij een prikkelbare darm kunnen er verschillende klachten aanwezig zijn:
- Buikpijn, wisselend qua plek en hevigheid
- Wisselend ontlastingspatroon waarbij zowel diarree als obstipatie (verstopping) kunnen optreden
- Klachten verminderen of verergeren na het eten en/of na ontlasting
- Opgeblazen gevoel
- Misselijkheid
- Winderigheid
- Vermoeidheid
Behandeling prikkelbare darm
Belangrijk voor het oplossen van buikklachten zijn goede en gevarieerde voeding, voldoende drinken, voldoende bewegen en stress of spanning zoveel mogelijk proberen te vermijden. Daarbij is het ook nodig dat je meteen naar het toilet gaat als je voelt dat je naar het toilet moet; niet ophouden dus!
Praktische tips
Last van een prikkelbare darm? Dan hebben wij een aantal praktische tips waar je zelf mee aan de slag kunt en die de klachten kunnen verminderen.
- Psylliumvezels
Deze vezels zijn goed voor iedereen met een prikkelbare darm. Je kunt deze vezels zelf bij de apotheek of drogist kopen. - Pepermuntoliecapsules
Geadviseerd wordt om Tempocol pepermuntoliecapsules van 182mg. te gebruiken. Dit middel kun je zelf bij de apotheek of drogist kopen. Start met 1 capsule 15 minuten voor de maaltijd en breidt dit zo nodig uit tot maximaal 3x per dag. - Iberogast
Dit geneesmiddel bevat 9 geneeskrachtige kruiden die een positief effect kunnen hebben op maag- en darmklachten. Dit middel kun je zelf bij de apotheek of drogist kopen. - Probiotica
Hiervan is nog onvoldoende bewezen of en bij wie ze helpen. Toch geven sommige mensen met een prikkelbare darm aan dat dit middel wel voor verlichting zorgt. Zorg dat je probiotica neemt van een bekend merk (zoals Orthica, VSL+3 en Winclove), zodat je de goede bacteriestam en juiste hoeveelheid neemt.
Al deze middelen moet je ongeveer 2 maanden gebruiken voordat je goed merkt of ze wel of niet werken. Als deze zelfzorgmiddelen niet helpen, kun je via je zorgverlener eventueel een recept krijgen voor Mebeverine. Dit is een middel wat darmkrampen kan verminderen. Indien nodig kan er ook medicatie voorgeschreven worden tegen diarree en/of obstipatie.
Hulp bij een prikkelbare darm
Soms is extra begeleiding van een diëtist nodig, maar ook begeleiding door een psycholoog kan helpen. Je leert daar om op zo’n manier met je klachten om te gaan, dat je er minder last van hebt. Daarnaast kunnen klachten van een prikkelbare darm verminderen door hypnotherapie. Bespreek deze opties gerust met je zorgverlener als je denkt dat het wat voor je kan zijn.
Als je gedurende (meer dan) 1 jaar hevige klachten hebt, kan overwogen worden om je door te verwijzen naar een maag-, darm- en leverarts (MDL-arts).
Veelgestelde vragen
Wat is de oorzaak van een prikkelbare darm?
Een prikkelbare darm is een veelvoorkomend probleem, waar vaak geen goede oorzaak voor gevonden wordt. We kijken daarom of er in je bloed en/of ontlasting andere oorzaken zijn voor je klachten. Als we die niet kunnen vinden, spreken we van een “prikkelbare darm”.
Kan een maag-, darm- en leverarts (MDL-arts) mij van mijn klachten afhelpen?
Als andere oorzaken van je darmklachten zijn uitgesloten door bloed- en/of ontlastingsonderzoek, is er maar een beperkte meerwaarde van een beoordeling door een MDL-arts. Deze doet dan namelijk niets anders dan je eigen zorgverlener: uitleg geven over de dingen die je zelf kan doen om je klachten te verminderen en je eventueel doorsturen naar een diëtist, psycholoog of hypnotherapeut.
Wanneer moet je contact opnemen?
Neem contact op met de praktijk als je:
- Bloed en/of slijm verliest bij je ontlasting
- Ontlastingspatroon ineens heel anders wordt dan normaal
- Ongewild gewicht verliest
- Hevige klachten hebt en de gegeven adviezen niet helpen
Geschreven door Leora Maas – huisarts bij Fonkelzorg
Ik hoop dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over de prikkelbare darm. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Je bent van harte welkom!
