Verbranden door de zon

Als je in de zomer veel buiten bent of op reis gaat naar een warm land, is de zon niet altijd je beste vriend. Zorg daarom dat je goed beschermd bent tegen zonverbranding.

Hoe reageert de huid op de zon?

Zonlicht bestaat uit uv-stralen. Deze stralen zorgen ervoor dat de huid meer pigment aanmaakt. Dit is een soort bruine kleurstof die de huid gebruikt om weerbaarder te worden tegen zonnestralen. Het zorgt er daarnaast voor dat de buitenste laag van de huid iets dikker wordt, waardoor je lichaam zichzelf nog beter kan beschermen tegen de zon.

Wat is de oorzaak van zonverbranding?

Als je in korte tijd veel zonlicht op je huid krijgt, kan je huid verbranden. Het is daarom belangrijk dat je je hier voldoende tegen beschermt.

Je huid verbrandt sneller als:

  • Je een lichtere huid hebt.
  • De kracht van de zon sterk is (afhankelijk van waar je in de wereld bent en op welk tijdstip van de dag).
  • Je medicijnen gebruikt die je huid gevoeliger maken voor de zon (bijvoorbeeld bepaalde soorten antibiotica).

Wat zijn de gevolgen van veel zonlicht op je huid?

Door de uv-stralen van de zon kan je huid beschadigd worden. Ook uv-stralen van de zonnebank kunnen je huid beschadigen.

Deze schade aan de huid kan zorgen voor:

  • Versnelde veroudering van de huid, waardoor je huid dikker en stugger wordt; er ontstaan dan rimpels, gele verkleuringen, rode of bruine vlekken.
  • Plekjes op de huid die huidkanker (ook wel “carcinoom” genoemd) kunnen veroorzaken:
    • Basaalcelcarcinoom
    • Plaveiselcarcinoom
    • Melanoom (een zeer gevaarlijk soort huidkanker die uitzaaiingen in je lichaam kan veroorzaken)
  • Hoe voorkom je zonverbranding?

Wat kun je doen om jezelf te beschermen tegen de zon?

Er zijn verschillende adviezen die helpen als je jezelf wilt beschermen tegen zonverbranding:

  • Als je huid nog niet aan de zon gewend is, blijf dan niet te lang in de zon. Ga bijvoorbeeld de eerste dagen maximaal 20 minuten per dag in de zon.
  • Tussen 11.00 en 15.00 uur is de zon het sterkst. Het is daarom niet verstandig om in dat tijdsbestek uren in de zon te gaan bakken. Zon maximaal 30 minuten tussen 11:00 en 15:00 uur. Let op: ook in de schaduw of bij bewolkt weer kan je huid verbranden.
  • Water, strand en zelfs sneeuw kaatsen zonnestralen terug; hierdoor krijg je dus extra veel zonnestralen op je huid, waardoor je sneller verbrandt.
  • Draag bij een wandeling of fietstocht in de zon het liefst dunne kleding met lange mouwen.
  • Draag een hoed of pet met een brede rand.
  • Houd baby’s altijd uit de zon en gebruik een zonnehoedje.
  • Gebruik zonnebrandcrème van minimaal SPF 15 bij normale buitenactiviteiten.
  • Gebruik zonnebrandcrème van minimaal SPF 40 in de volgende gevallen:
    • Als je een lichte huid hebt
    • Bij kinderen
    • Als je op vakantie bent in een warm land
    • Als je voor een langere tijd (>2 uur) buiten bent
  • Smeer zonnebrandcrème minstens elke twee uur opnieuw op je huid en gebruik hierbij een voldoende dikke laag. Let op: de meeste zonnesprays bieden niet voldoende bescherming, omdat de laag die je sprayt veel te dun is. Gebruik dus liever een crème.
  • Smeer je na het zwemmen altijd opnieuw in. Voor kinderen is het ook verstandig om een waterafstotend zonnebrandmiddel te gebruiken en/of om hen uv-beschermende zwemkleding te laten dragen.

Veelgestelde vragen bij zonverbranding

Hoe bescherm ik me bij gebruik van de zonnebank?

Straling van de zonnebank vergroot de kans op huidkanker in vergelijking met de “gewone” zon. Het advies is daarom om helemaal niet onder de zonnebank te gaan! De zonnebank zorgt er niet voor dat de beschermlaag van je huid dikker wordt; je huid wordt alleen bruiner en kan dus sneller verbranden. Het heeft dus geen zin om eerst een paar keer onder de zonnebank te gaan voordat je de normale zon ingaat. Er is dus weinig wat je kan doen om je goed te beschermen bij gebruik van de zonnebank. Maar mocht je er toch onder willen gaan: smeer je dan echt goed in met minimaal SPF 40!

Heeft zonnen ook voordelen voor mij?

Naast het feit dat de meeste mensen vrolijk worden als de zon schijnt, heb je ook zonlicht nodig om vitamine D aan te maken (dit haal je namelijk amper uit je voeding). Het is daarom belangrijk om dagelijks (indien mogelijk) 10 tot 30 minuten met ontblote armen en benen of in ieder geval met je gezicht in de zon te komen.

Meer informatie over verbranding vind je op thuisarts.nl.

Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg

Nagekeken door Felicia – Huisarts bij Fonkelzorg

We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over verbranden door de zon. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!

Lees ook onze andere artikelen!