Tekenbeet

Een teek is klein (1 tot 3 millimeter), bruinzwart en lijkt op een spinnetje. Teken kruipen, ze kunnen niet springen of vliegen. Teken leven vooral in struiken, hoog gras, bossen, heide, duinen, parken en tuinen. Ze houden van een vochtige omgeving. Teken zijn vooral actief in de lente en de zomer. In Nederland worden 1 miljoen mensen per jaar door een teek gebeten, ook in Uden en omgeving. In het buitenland komen teken ook voor.

Hoe herkent u een tekenbeet?

Een tekenbeet is goed te herkennen, maar ze zijn erg klein. Het is belangrijk dat wanneer u in de natuur bent geweest, u uw huid controleert op een teek of tekenbeet.

  • Teken bijten zich vast in de huid. U ziet dan een zwart puntje op de huid.
  • Ze zuigen zich vol met bloed en zien er dan uit als een grijs/bruin bolletje van 1 centimeter. Teken laten dan vanzelf los.
  • Binnen 3 dagen ontstaat er een rood plekje, deze wordt niet groter dan 1 tot 2 centimeter en verdwijnt binnen 1 week.
  • Tekenbeten kunnen voorkomen op het hele lichaam, maar vooral op warme vochtige plekken zoals oksels, liezen, knieholtes en de bilspleet.

Ziekte van Lyme

Niet elke teek draagt de ziekte van Lyme bij zich. Bent u gebeten door een teek die de ziekte van Lyme wel bij zich draagt, is dit goed te herkennen. Een teken van de ziekte van Lyme kan erythema migrans zijn. Dit is een rode, ringvormige verkleuring van de huid op de plek waar de teek heeft gebeten. Dit kan binnen enkele dagen tot soms 3 maanden na de tekenbeet zichtbaar worden.

1 op de 5 teken (20%) draagt de Lyme bacterie (Borrelia burgdorferi) bij zich. Door een tekenbeet kan deze bacterie uw lichaam binnen dringen. De kans op de ziekte van Lyme is 2% tot 3% na een tekenbeet, dus 2 tot 3 van de 100 mensen met een tekenbeet krijgt de ziekte van Lyme.

Hoe langer de teek in de huid heeft gezeten (>72 uur), hoe groter de kans dat u de Lyme bacterie krijgt. Het is echter zo dat een groot deel van de mensen die de Lyme bacterie krijgt, daar niet ziek van wordt.

Behandelen van een tekenbeet

Ontdekt u een teek op uw huid? Verwijder de teek dan direct in zijn geheel met een pincet. Dit kan met een speciale tekenpincet, maar net zo goed met een normaal pincet. Als de kop afbreekt en blijft zitten in de huid is dat niet erg, deze komt er vanzelf uit.

Maak na het verwijderen van de teek de huid goed schoon met alcohol of povidonjood oplossing, zoals betadine. Als u dat niet heeft, was dan uw huid goed met water en zeep.

Heeft de teek korter dan 24 uur op uw huid gezeten, dan kunt u na het verwijderen van de teek afwachten wat uw lichaam doet. Houdt de plek waar u de teek heeft verwijderd goed in de gaten.

Heeft de teek langer dan 24 uur, maar korter dan 72 uur op de huid gezeten, dan kan eenmalig antibiotica gegeven worden om te voorkomen dat u Lyme krijgt. Helaas is dit geen garantie dat u geen Lyme krijgt, maar het verkleint de kans. Nadelen van antibiotica zijn dat u last kan krijgen van bijwerkingen.

Veel gestelde vragen over een tekenbeet

Ik heb de teek niet helemaal verwijderd, is dat erg?

Het kan zijn dat u alleen het lijfje heeft verwijderd en dat de kop in de huid is blijven zitten. Deze komt er vanzelf uit. Dit kan soms gaan ontsteken, dan wordt het rood en warm en kan er pus uitkomen. Dit is een reactie van uw lichaam en hierdoor laat de kop los van uw huid, dit kan geen kwaad.

Ik heb een tekenbeet gehad, is de kans groot dat ik de ziekte van Lyme krijg? 

Heeft de teek korter dan 24 uur op de huid gezeten? Dan hoeft u zich geen zorgen te maken. Heeft de teek er langer dan 24 uur, maar korter dan 72 uur opgezeten? Dan kunt u preventief antibiotica krijgen. Dit wil zeggen dat u eenmalig antibiotica kunt krijgen om de kans op de ziekte van Lyme te verkleinen.

Kan ik bloed laten prikken om te kijken of ik de ziekte van Lyme heb?

Het heeft geen zin om bloed te laten prikken als u geen klachten heeft of alleen huidafwijkingen heeft na een tekenbeet. Als de ziekte van Lyme niet gevonden wordt in uw bloed, is het niet zeker dat u het niet heeft. Als er wel aanwijzingen zijn voor de ziekte van Lyme in het bloed, is het niet zeker dat het een infectie is op dat moment. Daarbij kan het ook zo zijn dat u eerder de ziekte van Lyme heeft gehad.

Is er een vaccinatie tegen de ziekte van Lyme?

Nee, er is geen vaccinatie beschikbaar tegen de ziekte van Lyme.

Wanneer moet u contact opnemen met de huisarts?

Wij adviseren u contact met de huisarts op te nemen als:

  • Als u de teek niet verwijderd krijgt.
  • Als de teek langer dan 24 uur in de huid heeft gezeten.
  • Als u een ringvormige verkleuring van de huid krijgt na een tekenbeet.
  • Als u na een tekenbeet klachten krijgt als koorts, hoofdpijn, spierpijn, moeheid, pijnlijke gewrichten, u ineens dubbel ziet of ineens een scheef gezicht krijgt.

Meer informatie over teken en een tekenbeet vindt u op tekenrader.nl, rivm.nl en thuisarts.nl

Sylvana Hazenveld

Geschreven door Sylvana – huisarts bij Fonkelzorg

Ik hoop dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over een tekenbeet. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze praktijken. Je bent van harte welkom!