Palliatieve sedatie
In bepaalde gevallen kan palliatieve sedatie worden gestart als je in je laatste levensfase bent en ernstige klachten hebt. Door medicijnen val je in slaap en heb je hier geen last meer van.
Wat is palliatieve sedatie?
Bij palliatieve sedatie krijg je van een arts medicijnen waardoor je in een diepe slaap valt en geen klachten ondervindt tijdens de laatste dagen van je leven.
Deze medicijnen kan je in bepaalde gevallen krijgen als je aan het einde van je leven bijvoorbeeld veel pijn hebt, heel angstig of onrustig bent, of als je erg benauwd bent. Dit mag wettelijk gezien alleen als deze klachten niet door andere medicijnen verminderd of verholpen kunnen worden én als de arts inschat dat je nog korter dan 2 weken te leven hebt.
Als je door de medicijnen in diepe slaap valt, heb je geen last meer van de klachten. Meestal worden de medicijn via een onderhuids infuus of met een prik gegeven.
Palliatieve sedatie is niet hetzelfde als euthanasie.
Palliatieve sedatie wordt soms verward met euthanasie, maar het is zeker niet hetzelfde. Door palliatieve sedatie ga je niet sneller dood. Je overlijdt op een natuurlijke manier door de ziekte die je hebt. Doordat je slaapt, voel je geen pijn, benauwdheid of andere klachten aan het einde van je leven. Door palliatieve sedatie kan een arts de laatste levensdagen dus aangenamer maken.
Mogelijke klachten aan het einde van het leven
In de laatste fase van het leven krijgen mensen soms last van lichamelijke en psychische klachten. Dit verschilt per ziekte en per persoon.
Hier zijn een aantal voorbeelden van veelvoorkomende klachten:
- Pijn
- Vermoeidheid
- Benauwdheid
- Verwardheid
- Angst
- Somberheid
- Jeuk
- Misselijkheid
- Diarree
- Verstopping
Wat gebeurt er precies bij palliatieve sedatie?
De arts geeft je via een infuus of een prik medicijnen waardoor je in slaap valt. De arts bespreekt met jou en je familie of je de medicijnen alleen voor de nacht krijgt, of ook voor overdag. Dit is wat je daarna zou kunnen merken:
- Soms word je suf, maar maakt nog wel alles mee wat er om je heen gebeurt. Dit kan in gedeeltes van de dag zijn of juist de hele tijd.
- Het kan ook zijn dat je in slaap valt en niet meer wakker wordt.
Wanneer kan ik over palliatieve sedatie praten?
Het is verstandig om op tijd over het einde van je leven te praten. Dus ook over je wensen rondom palliatieve sedatie. Je kan hierover praten met je familie en met je arts. Als je dit op tijd doet, kan het angst en onzekerheid wegnemen. Ook kan het je rust en vertrouwen geven als je weet dat je arts je de zorg kan geven die bij jou past.
Probeer altijd goed uit te leggen hoe je je lichamelijk en geestelijk voelt. Vertel ook wat je wat je wel en niet zou willen in de laatste fase van je leven.
De arts kan aan de hand van jouw wensen bepalen en bespreken wat de mogelijkheden zijn om jouw klachten te verminderen, zoals bijvoorbeeld medicijnen of gesprekken met een geestelijk verzorgende. Meestal lukt het om rustig en zonder ernstige klachten te overlijden. Pas als er toch ernstige klachten blijven, kunnen palliatieve sedatie of euthanasie een oplossing zijn.
Denk altijd rustig na over wat de arts je heeft verteld en praat erover met je familie en verzorgers. Het is altijd mogelijk om later nog verder de praten hierover en bepaalde beslissingen eventueel te veranderen.
Wie beslist er over palliatieve sedatie?
Je arts bepaalt of palliatieve sedatie een passende en wettelijk toegestane mogelijkheid is in jouw situatie. Het is dus niet iets waar je altijd “recht” op hebt. De arts beslist wanneer hiermee eventueel gestart kan worden en zal dit waar mogelijk ook altijd met jou bespreken. Mocht dat niet meer mogelijk zijn vanwege je ziekte, dan wordt dit met je familie of naasten besproken. Daarom is het dus belangrijk dat zij ook op de hoogte zijn van jouw wensen.
Wat kunnen familieleden of verzorgers doen tijdens palliatieve sedatie?
Palliatieve sedatie kan voor de mensen om je heen heel moeilijk zijn. Het kan namelijk zo zijn dat je in een diepe slaap valt en niet meer wakker wordt. Ze kunnen dan niet meer met je praten. Hierdoor beginnen ze soms al afscheid van je te nemen als je nog goed aanspreekbaar bent.
Toch zijn er dingen die ze zouden kunnen doen om contact met je te maken terwijl je al slaapt:
- Bij je zijn
- Je hand vasthouden
- Met je praten
- Rustige muziek afspreken
Kijk voor meer informatie op thuisarts.nl.
Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg
Nagekeken door Felicia – huisarts bij Fonkelzorg
We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over palliatieve sedatie. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!
Lees ook onze andere artikelen!
