Ik heb actinische keratose
Bij actinische keratose heb je schade aan je huid door te veel zonlicht. In dit artikel lees je hoe dit soort plekjes ontstaan en hoe ze behandeld kunnen worden.
Wat is actinische keratose?
Bij actinische keratose heb je één of meerdere ruwe plekjes op je huid. Deze plekjes ontstaan door te veel zonlicht. Ze zitten daarom meestal op je gezicht, handen, onderarmen en bovenop je hoofd als je kaal bent. Actinische keratose komt voor bij 1 op de 3 mensen boven de 50 jaar.
Waardoor ontstaat actinische keratose?
Door zonlicht wordt de buitenste laag van je huid beschadigd. Je hebt meer kans op deze ruwe plekjes als:
- Je langdurig in de zon bent geweest.
- Je naar de zonnebank gaat.
- Je huid in het verleden vaak verbrand is door de zon.
- Je als kind veel tijd in de zon bent geweest.
- Je een lichte huid, lichte ogen, sproeten, lichtblond of rood haar hebt en snel verbrandt in de zon.
Wat merk je bij actinische keratose?
Je merkt ruwe plekjes op je huid. Deze hebben de volgende kenmerken:
- Ze zijn niet rond, maar kunnen verschillende vormen hebben.
- Het heeft dezelfde kleur als je huid of is iets donkerder.
- Het kan lichte randen, schilfers of korstjes hebben, die er soms vanzelf af vallen.
- Ze doen meestal geen pijn; soms jeukt het een beetje.
De plekjes zitten meestal op de volgende plaatsen:
- Gezicht (neus, oor, lip, voorhoofd, wenkbrauw)
- Bovenop het hoofd (als je kaal bent of weinig haar hebt)
- Handen en onderarmen
Kan actinische keratose kwaad?
Als je een ruw plekje hebt, kan het vanzelf verdwijnen maar ook weer terugkomen. Het is geen kanker.
Wel is er een kans dat het plekje langzaam verandert in huidkanker. Bij elk plekje heb je per jaar een kans van 1% dat dat gebeurt. Wanneer je veel plekjes hebt, is die kans groter.
De behandeling van actinische keratose
Wanneer je één of meer plekjes ontdekt, is het altijd verstandig deze te laten bekijken door je huisarts. Die kan dan met je bespreken of behandeling nodig is en welke behandeling het beste bij je past.
Bevriezen met stikstof
Bij deze behandeling wordt een wattenstaafje in vloeibare stikstof gedoopt en vervolgens op het plekje gedrukt. Dit geeft een brandend, prikkend gevoel. Daarna ontstaat er vaak een bloedblaar. Dit is niet erg, deze verdwijnt vanzelf binnen 1 week. De kans op littekens is erg klein. Soms kan het aangestipte plekje wel lichter of donkerder blijven dan de rest van je huid. Is het plekje na 1x aanstippen met stikstof niet weg? Dan kan de behandeling na 2 tot 4 weken herhaald worden. Gaat het daarna nog steeds niet weg? Dan is soms een andere behandeling nodig.
Behandeling met fluorouracilcrème
Je kan deze crème zelf twee keer per dag voorzichtig op de plekjes smeren. Dit moet je vier weken lang doen.
Op de plekken waar je de crème aanbrengt, kan de huid heftig reageren. Het kan lijken alsof het erger wordt: de huid kan roder worden, dikker worden, korstjes krijgen en gaan jeuken.
Gebruik geen pleisters op de plekjes die je hebt ingesmeerd. Na het aanbrengen van de crème, is het belangrijk om je handen goed te wassen.
Enkele weken nadat je gestopt bent met smeren, zal de huid verbeteren.
Als je fluorouracilcrème gebruikt, mag je niet zwanger worden of al zwanger zijn. Deze crème kan leiden tot aangeboren afwijkingen bij de baby. Gebruik dus anticonceptie. Zelfs nadat je gestopt bent met de crème, moet je nog drie maanden lang anticonceptie blijven gebruiken. Ook als je borstvoeding geeft, mag je deze crème niet gebruiken.
Wanneer moet ik naar de huisarts?
Blijven de plekjes ondanks de behandeling aanwezig of komen er steeds nieuwe plekjes bij? Maak dan een afspraak bij je huisarts.
Kijk voor meer informatie op thuisarts.nl.
Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg
Nagekeken door Felicia – huisarts bij Fonkelzorg
We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over actinische keratose. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!
Lees ook onze andere artikelen!
