Ik ben gestoken door een insect

Als je een muggenbeet of wespensteek hebt opgelopen, kan je soms last krijgen van de bijt- of steekplek. Maar kan dit kwaad?

Wat is een insectenbeet?

Insecten zoals muggen, vlooien, dazen, wespen, bijen, mieren, horzels, teken en steekvliegen kunnen bijten of steken. Dit doen ze om zich te verdedigen of om zich te voeden met bloed.

De meeste insecten brengen tijdens hun beet of steek een giftige stof in je huid. Dit gif kan verschillende klachten veroorzaken, zoals jeuk, pijn of een bult.

Wat merk je van een insectenbeet?

Wat je merkt van een insectenbeet verschilt per insect:

  • Bij een mug, vlo of mier voel je de steek of beet meestal niet. Je merkt meestal pas dat je gestoken bent als er een jeukend bultje ontstaat.
  • Een steek van een bij, steekvlieg of wesp voel je wel en kan pijnlijk zijn. Ook kan je een grote bult krijgen. De angel van een bij blijft in je huid zitten en moet er dus later uitgezogen worden.
  • Bij een beet van een daas komt er geen gif in je huid. Wel is de beet pijnlijk en ontstaat er een vrij grote bult die jeukt.
  • Als je gebeten wordt door een teek, blijft deze op de bijtplek zitten. De teek laat pas los nadat hij zich heeft volgezogen met bloed. Het is soms lastig om de teek te verwijderen.

Kan een insectenbeet kwaad?

Een prik van een insect is erg vervelend, maar de jeuk, bult en pijn gaan altijd vanzelf weer over.

Er is echter wel een (kleine) kans dat je allergisch bent voor een bijen- of wespensteek. In die gevallen kan je er ziek van worden.

Daarnaast kunnen muggen in sommige delen van de wereld ziektes overbrengen, zoals bijvoorbeeld knokkelkoorts, zikakoorts of malaria. Deze muggen komen vooral voor in tropische gebieden.

  • knokkelkoorts mug

Wat kun je zelf doen bij een insectenbeet?

Bijensteek

Als je gestoken wordt door een bij, blijft de angel in je huid zitten. Probeer deze eruit te te halen met bijvoorbeeld een pincet. Soms kan er nog een klein gifzakje aan de angel hangen. Als dit het geval is, moet je oppassen dat je daar niet in knijpt. Dan komt er namelijk nog meer gif in je huid.

Zodra de angel eruit is, kan je het gif eruit zuigen met een gifzuiger of, als je deze niet bij de hand hebt, met je mond (spuug het daarna uit en spoel je mond). Daarna kan je povidonjodium of alcohol op het wondje doen om het te ontsmetten.

Wespensteek

Bij een wespensteek is er ook een kans dat de angel in je huid blijft zitten. Deze moet je eruit halen met bijvoorbeeld een pincet. Ook kan je eventueel het gif wegzuigen met een gifzuiger.

Tekenbeet

Bij een beet van een teek moet je de teek zo snel mogelijk uit je huid halen. Lees ons artikel over tekenbeten voor meer informatie hierover.

Overige beten / steken

Bij beten of steken van andere insecten hoef je geen speciale maatregelen te nemen. Bij veel klachten kun je onderstaande adviezen opvolgen.

Medicijnen bij een insectenbeet

Meestal zijn er geen medicijnen nodig bij een insectenbeet. Toch zijn er enkele dingen die je zou kunnen doen als je er veel last van hebt.

  • Als de bult erg jeukt, kun je een middel tegen jeuk gebruiken. Dit kan bijvoorbeeld koelzalf, mentholpoeder of speciale crème tegen insectenbeten zijn, die je zelf bij de apotheek of drogist kan kopen.
  • Als je veel last van pijn hebt bij een insectenbeet, kun je eventueel Paracetamol nemen.
  • Soms zorgt een steek ervoor dat bijvoorbeeld je hele hand of voet dik wordt. Dit kan een teken zijn van een overgevoeligheids- of allergische reactie. In dat geval kunnen medicijnen tegen allergie (antihistaminica) helpen, zoals bijvoorbeeld Cetirizine, Desloratadine, Loratadine en cinnarizine.
  • Als je weet dat je allergisch bent voor een bijen- of wespensteek, let dan op het volgende:
    • Zorg dat je altijd liefst 2 adrenalinepennen bij je hebt. Hiermee geef je jezelf een prik zodra je gestoken wordt. Als de prik niet genoeg werkt, kun je na 5 minuten een tweede prik met de tweede pen geven. Bel ondertussen met de huisarts of met 112, afhankelijk van hoe erg de allergische reactie is. Na een half uur gaat de werking van de eerste prik minder worden. Hierna kan je ook de tweede prik geven. Zorg ervoor dat je in de tussentijd altijd hulp van iemand anders hebt ingeroepen om je in de gaten te houden!
    • Uit voorzorg kan je in de lente- en zomermaanden ’s ochtends alvast een anti-allergietabletje (antihistaminicum) nemen.
  • Na een tekenbeet heb je soms antibiotica nodig, vooral als de teek langer dan 24 uur op je huid heeft gezeten of als er een rode kring ontstaat rondom de plek van de beet. Overleg dit met je huisarts.

Wanneer moet ik naar de dokter?

Bel altijd meteen je huisarts in de volgende gevallen:

  • Je bent in je mond, tong of keel gestoken.
  • Je wordt gestoken door een insect waar je allergisch voor bent of eerder ziek door geworden bent.
  • Als je last van benauwdheid (kortademigheid) krijgt.
  • Als je dikke oogleden of dikke lippen krijgt.
  • Als je kort na de beet / steek huiduitslag of een gezwollen huid krijgt op een andere plek dan waar je gestoken bent.

Neem ook contact op met je huisarts in de volgende gevallen:

  • Je hebt na een steek jeuk over je hele lichaam.
  • Je bent in een tropisch gebied geweest en bent ziek geworden na een insectenbeet.
  • Als de plek waar je gebeten / gestoken bent steeds roder en groter wordt.

Kijk voor meer informatie op thuisarts.nl.

Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg

Nagekeken door Felicia – huisarts bij Fonkelzorg

We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over insectenbeten. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!

Lees ook onze andere artikelen!