Hooikoorts

U heeft vast wel eens van hooikoorts gehoord; veel mensen hebben er last van, vooral in het voorjaar. Hooikoorts is een vorm van allergie en komt door stuifmeel (pollen) in de lucht. Als u hooikoorts heeft, kan uw lichaam niet goed tegen stuifmeel. Door het inademen hiervan wordt het slijmvlies in neus, keel en luchtwegen dikker en maakt uw lichaam meer slijm aan. Het slijmvlies van de ogen kan ook dik worden. Dan krijgt u jeuk in de ogen en tranende ogen.

Oorzaak hooikoorts

Op warme, winderige dagen kunnen er miljoenen pollen in de lucht zweven. Als de pollen op het neusslijmvlies, de oogbollen of in de luchtwegen terecht komen, reageert uw afweersysteem hierop. De cellen van uw afweersysteem produceren een stof, IgE, die de pollen tegenwerkt. IgE zet zich op de mestcellen vast.

Mestcellen zijn de cellen die vooral voorkomen in de luchtwegen en longen. Deze mestcellen bevatten stoffen, waaronder histamine, die gevaarlijke ‘indringers’ onschadelijk kunnen maken. Als er nieuwe pollen op het slijmvlies komen, laat de IgE de mestcel los om de indringers aan te vallen. Hierdoor scheurt de wand van de mestcel kapot en komt histamine vrij. Dit veroorzaakt de verschijnselen van hooikoorts.

Histamine

Als ons lichaam een vreemde stof binnenkrijgt, bijvoorbeeld na een steek van een insect, maken de mestcellen histamine aan. Histamine zorgt voor het verwijden van de bloedvaten. Hierdoor kunnen de afvalstoffen worden afgevoerd en antistoffen worden aangevoerd. De jeuk en pijn die hierbij ontstaat, is een waarschuwing voor ons. Op die plek in het lichaam is iets de hand. Deze histamine reactie is dus goed. Bij een overmatige of ongewenste histamine reactie, wordt er een teveel histamine aangemaakt. Hierdoor worden de slijmvliezen rood en zwellen op. Ook ontstaat er dan een overmatige slijmproductie. Dit is bij hooikoorts het geval. Pollen zijn onschadelijk voor ons, maar toch komt er histamine vrij om de ‘indringers’ onschadelijk te maken.

Tijd van hooikoorts

Hooikoorts komt dus als er pollen in lucht zijn. De meeste mensen hebben in de volgende maanden en tijden van het jaar last van hooikoorts:

• Hooikoorts door bomen beginnen in februari-maart. Tussen maart en eind mei heeft u vaak de meeste klachten.
• Hooikoorts door gras begint in april-mei. Tussen mei en augustus heeft u vaak de meeste klachten.
• Afhankelijk van het weer kunnen de pollen eerder of later in de lucht zijn. Bij warm, winderig weer zijn er meer pollen dan gebruikelijk in de lucht.
• Sommige mensen hebben in deze maanden steeds last van hooikoorts, andere mensen af en toe een dag.

Klachten hooikoorts

Er zijn veel klachten die duiden op hooikoorts. De meest bekende en voorkomende zijn:

• Jeuk aan de neus
• Een verstopte neus of een snotneus
• Niezen
• Jeukende ogen
• Tranen
• Een droge keel, soms met kriebelhoest
• Een vol gevoel in het hoofd
• Benauwd
• Piepend geluid bij het ademhalen

Het is niet bekend waarom sommige mensen hooikoorts krijgen en andere mensen niet. In sommige families komt hooikoorts vaker voor dan in andere families. De aanleg om hooikoorts te krijgen, is er al vanaf de geboorte. Maar de hooikoortsklachten komen pas jaren later.

Hooikoorts en kinderen

Hooikoorts openbaart zich vooral bij kinderen tussen de zeven en vijftien jaar. Dit is deels erfelijk bepaald, maar ook als beide ouders zelf nooit hooikoortsklachten hebben gehad, kan een kind de aandoening krijgen. Het hebben of krijgen van deze allergie is niet te voorkomen. De aanleg hiervoor is al bij de geboorte aanwezig. Op welke leeftijd de klachten komen, verschilt per persoon. Ook kunnen de klachten een bepaalde periode toenemen en dan weer afnemen.

Tips bij hooikoorts

Hooikoorts kunt u dus helaas niet voorkomen, maar u kunt de klachten wel verminderen.

• Houd de (slaapkamer)ramen gesloten in het hooikoortsseizoen.
• Lucht het beddengoed niet buiten.
• Hang de was niet buiten op.
• Blijf uit de buurt van pas gemaaid gras (deze tijd van het jaar ook niet zelf maaien).
• Niet in de ogen wrijven; dit verergert de klachten.
• Draag een zonnebril; een die goed afsluit, dat beschermt de ogen tegen stuifmeel.
• Soms helpt het om wat vaseline rond de ogen, neus en mond te smeren.
• Ook douchen voor het slapengaan kan helpen. Zo spoelt u alles eraf.
• Zee is een goede plek om te zijn. Aan zee, zeker bij een wind die vanaf zee komt, zijn namelijk minder pollen. Op het platteland zit drie tot vijf keer zoveel stuifmeel in de lucht dan in de stad.

Medicatie

Heeft u af en toe hooikoortsklachten? Dan raden wij u de volgende medicatie aan:

• Neusspray met azelastine of levocabastine (werkt binnen 15 minuten).
• Tabletten cetirizine of desloratadine (werkt na 1 uur).
• Oogdruppels bij jeukende, tranende ogen (snelwerkend).
• Medicijn tegen allergie antihistaminica.
• Soms helpt het om uw neus te spoelen met zout water.

Heeft u vaak hooikoortsklachten? Dan raden wij de volgende medicatie aan:

• Neusspray met een ontstekingsremmer corticosteroïd, zoals budenoside, fluticason en mometason. Dit is verkrijgbaar op recept via de huisarts (werkt na een paar dagen en moet u minimaal 1 maand dagelijks gebruiken).

Voor zeer moeilijk behandelbare hooikoorts raden wij het volgende aan:

• Een medicijn dat helpt tegen allergie en is tegelijkertijd een ontstekingsremmer azelastine en fluticason.

Wanneer medicatie voor hooikoorts niet bij u helpt, kunt u kiezen voor immunotherapie. Deze vorm van therapie went uw lichaam heel langzaam aan de stoffen (pollen) waar u gevoelig voor bent. Deze behandeling duurt 3 jaar.

Meestal verwijst de huisarts u naar een arts in het ziekenhuis (allergoloog of KNO arts) om de behandeling te starten. Later neemt de huisarts de behandeling over. Vaak gebeurt dit met prikjes, soms met tabletten. Door immunotherapie kunnen uw klachten minder worden. Soms gebeurt dat al binnen enkele maanden, soms pas na 1 tot 3 jaar.