Ben ik overspannen?
Spanning hoort bij het leven, maar soms kan het zo erg worden dat je er niet meer goed mee om kan gaan. Je bent dan overspannen.
Wat betekent ‘overspannen’ zijn?
Het leven kan soms zwaar zijn. Je hebt bijvoorbeeld financiële problemen, maakt een verdrietige gebeurtenis mee of je hebt relatieproblemen.
Als al deze problemen te veel voor je worden, raak je overbelast. Je raakt het overzicht en grip op de situatie kwijt, waardoor je klachten krijgt die er voor zorgen dat je niet meer goed je dagelijkse bezigheden kan doen. Vooral thuis, op je werk, of met je studie gaat het dan moeilijker. Dit noemen we overspanning. Oftewel; je bent dan overspannen.
Als deze klachten langer dan een half jaar duren en als je daarnaast ook vooral uitgeput en moe bent, noemen we dit een burn-out.
Waardoor raak je overspannen?
Je kan door verschillende oorzaken overspannen worden. Het komt vaak vooral door te veel stress waar je moeilijk mee om kan gaan. Een beetje spanning is vaak juist goed, maar het kan erg vervelend worden als stress door te veel dingen tegelijkertijd wordt veroorzaakt. Ook kun je overspannen worden wanneer het te lang duurt voordat de spanning minder wordt. Dit gebeurt bijvoorbeeld:
- Als je te veel dingen tegelijkertijd wil doen
- Als er een lange tijd te veel van je gevraagd wordt, bijvoorbeeld thuis en / of op je werk
- Bij omstandigheden die tegen zitten, bijvoorbeeld geld- of relatieproblemen
- Als je te weinig steun krijgt van mensen uit je omgeving
Andere dingen die je extra spanning kunnen geven zijn:
- (Sociale) verplichtingen
- Traumatische gebeurtenissen, zoals bijvoorbeeld een ongeluk, inbraak, of aanranding
Klachten wanneer je overspannen bent.
Bij overspanning zijn er een aantal klachten waar je last van kan hebben:
- Je bent snel boos of geïrriteerd
- Je bent erg moe
- Je slaapt onrustig
- Je kan niet goed tegen drukte en lawaai
- Je moet sneller huilen
- Je piekert veel
- Je hebt concentratieproblemen
- Je hebt moeite om dingen te onthouden
Ook kan je het gevoel hebben dat je de problemen in je leven niet meer aankan. Je voelt je dan machteloos, alsof je de controle over je leven verliest.
Wat kan ik doen als ik overspannen ben?
Als je overspannen bent is het belangrijk om te proberen zoveel mogelijk je dagelijkse activiteiten te blijven doen. Als je actief blijft, kan je het snelste herstellen. Het herstel bij overspanning verloopt meestal in 3 fasen.
Fase 1: Begrip en accepteren
Je kan pas begin met herstellen van overspanning als je begrijpt en accepteert dat je overspannen bent. Bedenk voor jezelf welke activiteiten je kan blijven doen en welke je beter kan stoppen. Het kan zijn dat je kan blijven werken of studeren. Soms is echter een korte periode van rust nodig, waarin je jezelf helemaal kan afschakelen van je werk- of studieverplichtingen.
Fase 2: Oplossingen bedenken
Denk na over welke problemen je het meest stress geven. Ga daarna oplossingen bedenken voor deze problemen en schrijf op hoe je voortaan anders met deze problemen om kan gaan.
Fase 3: Oplossingen uitvoeren
In de laatste fase ga je proberen de oplossingen die je bedacht hebt, ook uit te voeren. Je gaat dan merken wat het je oplevert om op een andere manier met je stress om te gaan. Meestal lukt het dan om weer steeds meer activiteiten te gaan oppakken, zodat je weer grip op je leven krijgt.
Hulp wanneer je overspannen bent.
Als het je zelf niet lukt om de bovengenoemde fasen te doorlopen, kan je bij je huisarts terecht voor hulp en advies. Samen met de huisarts of de praktijkondersteuner GGZ (POH-GGZ) bespreek je welke spanningen of problemen je hebt, bekijk je samen waarom je daar stress van krijgt, verzin je oplossingen voor je de dingen waar je tegenaan loopt en overleg je hoe je in de toekomst op een andere manier met spanningen om kan gaan.
Dit kan natuurlijk niet allemaal tijdens één gesprek. Meestal vinden er meerdere gesprekken plaats om de 2 tot 4 weken.
Als je spanningen gevolgen hebben voor je werk, bespreek je dit met je werkgever en neem je contact op met de bedrijfsarts. De huisarts mag namelijk geen advies aan je geven over of je wel of niet kan gaan werken.
Als je spanningen gevolgen hebben voor je studie, bespreek dit dan met je studie-adviseur.
Medicijnen helpen helaas niet bij overspanning.
Hoe gaat het verder als je overspannen bent?
Meestal herstellen mensen goed van overspanning, maar dit gebeurt niet bij iedereen even snel. Als je actief op zoek gaat naar een oplossing, is de kans groot dat je je normale bezigheden binnen enkele weken weer kan oppakken.
Als het niet lukt om te herstellen, ook niet door gesprekken met je huisarts of de POH-GGZ, kan je huisarts je verwijzen naar een psycholoog.
Meer informatie over overspanning lees je op thuisarts.nl.
Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg
Nagekeken door Felicia – huisarts bij Fonkelzorg
We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over overspanning. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!
Lees ook onze andere artikelen!
