Last van artrose van de hand
Als je artrose van je hand hebt, kun je flink last hebben van pijn en stijfheid in je hand. Soms kan je hierdoor je werk of hobby’s niet meer goed uitoefenen. Erg vervelend natuurlijk. In dit artikel lees je waar de pijn van artrose door wordt veroorzaakt en wat je eraan kan doen.
Wat is artrose van de hand?
Als je artrose van je hand hebt, is het kraakbeen van één of meerdere gewrichten in je hand versleten of beschadigd. Artrose kan bijvoorbeeld voorkomen in je pols of vingers.
De gewrichten van je pols en vingers zorgen ervoor dat je botten met elkaar verbonden zijn. Tussen de botten zit ook een laagje kraakbeen. Dit werkt als een soort stootkussentje, zodat de gewrichten gemakkelijk kunnen buigen, draaien en strekken.
Bij artrose is dit kraakbeen versleten of beschadigd, waardoor je je gewricht minder goed kan bewegen. Artrose wordt ook wel “slijtage” genoemd. Door deze slijtage kan ook een ontsteking in het gewricht ontstaan. Als je langer last hebt van artrose van je hand of pols, zie je vaak dat je botten wat breder worden. Je krijgt dan bijvoorbeeld dikke knokkels.
Hoe ontstaat artrose van de hand?
Het laagje kraakbeen bij je gewrichten slijt bij iedereen tijdens het ouder worden. Dit gebeurt bij de ene persoon wel sneller dan bij de andere. Daarom kan artrose ook bij jongere mensen voorkomen. Artrose komt het meeste voor bij:
- Vrouwen
- Mensen die ouder zijn dan 45 jaar
- Mensen met overgewicht
- Mensen met artrose in andere gewrichten
- Mensen die eerder een botbreuk hebben gehad
Daarnaast zijn er nog een aantal andere oorzaken waardoor artrose sneller kan ontstaan:
- Ouderdom
- Als je in je leven veel met je handen gedaan hebt, bijvoorbeeld schoonmaakwerk
- Zwaar lichamelijk werk
- Blessures
- Veel zware sport beoefenen
- Reuma
- Na een ongeluk
- Aangeboren gewrichtsafwijkingen
- Erfelijke aanleg voor artrose
Wat merk ik bij artrose van de hand?
- De eerste dingen die je merkt bij artrose van de hand, zijn stijfheid en pijn in je vingers of pols bij bewegen. Je voelt de pijn het ergst nadat je na een periode van rust weer in beweging komt, zoals bijvoorbeeld na het slapen. Vaak worden je klachten dan binnen een half uur weer minder.
- Je voelt pijn als je hand lang achter elkaar gebruikt of veel kracht zet.
- Je hebt minder kracht in je hand, waardoor je minder goed kan grijpen, knijpen, of draaien.
- Als je op een dag je handen veel gebruikt hebt, kan de pijn langer aanhouden. Dit gebeurt vaak vooral aan het einde van de dag. Soms kan het daarna lang duren voordat de pijn weer minder wordt. Zelfs als je bijvoorbeeld in bed ligt en je handen niet meer gebruikt, kan je pijn blijven ervaren.
- Soms worden je klachten ineens erger of juist minder.
- Soms wordt een gewricht helemaal stijf, dik en warm en doet het meer pijn. Dit is een teken dat het gewricht ontstoken is.
- Bij veel mensen wordt de pijn bij artrose in de loop van de tijd steeds erger.
- Je hand- en polsgewrichten kunnen dikker worden, waardoor je vingers er anders uit kunnen komen te zien.
- Je kan sommige dingen niet meer doen met je hand, bijvoorbeeld je vingers niet meer helemaal strekken of buigen.
Wat kun je zelf doen bij artrose van de hand?
Het is belangrijk om te blijven bewegen als je artrose hebt. Zo krijg je sterkere spieren, die steun aan het gewricht kunnen geven. Beweging is ook belangrijk om het kraakbeen zo gezond mogelijk te houden.
Dagelijkse oefeningen
Door te oefenen met je pols- en handspieren, worden ze sterker en voorkom je stijfheid en pijn. Buig en strek bijvoorbeeld je pols, maak een vuist, en strek en spreid je vingers. Als je pijn hebt, kun je je hand in warm water doen terwijl je oefent. Als je na het oefenen extra pijn voelt, doe de oefening dan de volgende keer korter of met minder kracht.
Handfysiotherapeut
Als voldoende blijven bewegen niet genoeg helpt tegen de pijn of als je niet goed weet welke oefeningen je kan doen om je spieren sterker te maken, kan een handfysiotherapeut je helpen. Die onderzoekt je hand(en) en legt precies uit welke oefeningen je kan doen en hoe je deze goed thuis kan uitvoeren. Hiermee voorkom je dat je klachten terugkomen of erger worden. Je hebt geen verwijzing nodig om naar de handfysiotherapeut toe te gaan.
Weinig kracht zetten
Als je een lange periode veel pijn hebt, is het beter om tijdelijk geen dingen te doen waarbij je te veel kracht moet zetten met je hand. Blijf je hand wel regelmatig losjes bewegen om te voorkomen dat de stijfheid erger wordt. Wanneer het weer iets beter gaat, kan je je normale bezigheden weer oppakken. Het is dan ook goed om weer te beginnen met eenvoudige oefeningen.
Een brace of spalk
Een brace of spalk kan extra steun geven. Hierdoor heb je minder pijn bij sommige bewegingen. Draag deze echter alleen als je veel pijn hebt of tijdens activiteiten die veel pijn doen. Als je een brace of spalk namelijk te vaak (lang) draagt, wordt je gewricht stijf. Het is dus belangrijk dat je je handspieren wel blijft gebruiken en vaak oefent. Je kan een brace zelf kopen bij een drogist, apotheek, of thuiszorgwinkel. Een spalk wordt op maat gemaakt via de handfysiotherapeut.
Ergotherapeut
Soms kan je door de stijfheid en pijn in je handen je hobby’s of het huishouden niet meer doen. Een ergotherapeut kan je advies geven over hoe je toch aan de slag kan blijven, bijvoorbeeld met aangepast bestek, een blokje om je pen vast te houden of een kraan met een speciale hendel. Als je moeite hebt met het uitvoeren van je werk vanwege de pijn of stijfheid, is het ook verstandig om een bedrijfsarts te contacteren. Die bespreekt met je hoe je zo goed mogelijk kan blijven werken.
Medicijnen bij artrose van de hand
Pijnstillers helpen het beste om de pijn te verzachten. Als je ze gebruikt, kan je ze het beste op een vaste tijd innemen. Ook al heb je misschien op dat tijdstip (nog) geen pijn. Neem de pijnstillers een aantal dagen achter elkaar in en kijk daarna of je er langzaamaan weer mee kan stoppen.
Het is het beste om Paracetamol te gebruiken. Slik hiervan 2 pillen van 500 mg. tegelijk. Doe dit 3 of 4 keer per dag. Slik deze hoeveelheid nooit langer dan 4 weken achter elkaar.
Als dit niet helpt, kun je ook andere pijnstillers zoals Ibuprofen, Diclofenac of Naproxen gebruiken. Dit zijn NSAID’s. Het is niet altijd verstandig om dit soort pijnstillers te nemen, omdat ze vaak andere klachten met zich mee kunnen brengen. Lees daarom altijd goed in de bijsluiter of je ze wel mag gebruiken. Als je het niet zeker weet, vraag dan eerst advies aan je huisarts voordat je ze inneemt.
Wanneer moet ik naar de dokter?
Neem contact op met je huisarts in één of meer van de volgende gevallen:
- Je hand of pols is stijf en doet steeds meer pijn
- Je klachten worden erger
- Je hebt ’s nachts veel pijn
- Je hebt advies of hulpmiddelen nodig om normale dingen te blijven doen
- Je kan sommige bewegingen niet meer maken, waardoor je belangrijke dingen zoals het huishouden, je werk of hobby’s niet meer kan doen
Kijk voor meer informatie op thuisarts.nl.
Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg
Nagekeken door Felicia – huisarts bij Fonkelzorg
We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over artrose van de hand. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!
Lees ook onze andere artikelen!
