Wat kan ik doen tegen jicht?

Jicht is een pijnlijke ontsteking in een gewricht, dit komt meestal voor in je voet. Wat kun je doen als je last hebt van jicht en is het mogelijk om het te voorkomen?

Wat is jicht?

Jicht is een pijnlijke ontsteking in een gewricht. Meestal gaat deze ontsteking binnen één tot drie weken vanzelf weer over, maar er is altijd kans dat het terug blijft komen als je het eenmaal hebt gehad.

Een gewricht zit tussen twee botten en werkt als soort scharnier. Om het gewricht zo soepel mogelijk te kunnen bewegen, zorgt het kraakbeenoppervlak ervoor dat de botuiteinden goed over elkaar heen kunnen glijden. Om het gewricht zit ook nog een gewrichtskapsel. Als je jicht hebt, raakt het kraakbeen, bot of gewrichtskapsel geïrriteerd en geeft het klachten zoals stijfheid en pijn. Als het gewricht ook rood, warm of dik wordt, spreken we van een ontsteking.

Hoe ontstaat jicht?

Bij jicht komen er urinezuurkristallen in je gewricht terecht; meestal gebeurt dit in je voet of grote teen. Deze kristallen veroorzaken een plaatselijke ontsteking. Jicht en een hoog urinezuurgehalte in het bloed zijn vaak gelinkt aan elkaar. Toch krijgt niet iedereen met een hoog urinezuurgehalte in het bloed last van deze klachten. Het is niet helemaal bekend waardoor iemand een verhoogd urinezuurgehalte in het bloed kan hebben.

Jicht kan vaker voorkomen in sommige families, we denken dan ook dat erfelijkheid een rol kan spelen. Ook bij mannen van middelbare leeftijd is de kans ook groter.

• 1 op de 5 mensen met jicht heeft ook minder goed werkende nieren
• 1 op de 3 mensen met jicht heeft ook hart- en vaatziekten
• De helft van de mensen met jicht heeft ook een hoge bloeddruk

Wat zijn de klachten bij jicht?

Jicht ontstaat vaak snel en plotseling. We spreken dan ook wel over een jichtaanval. Een jichtaanval kan ontstaan binnen één dag. Je krijgt dan ineens erg veel pijn in een gewricht, meestal in de voet / grote teen, maar soms kan het ook in de enkel, knie of pols voorkomen.

Er zijn verschillende symptomen:

• Het gewricht doet pijn
• Het gewricht wordt dik
• Het gewricht wordt rood
• Het gewricht voelt warm aan
• In sommige gevallen komen er kleine witgele knobbeltjes onder de huid. Dit zijn ophopingen van de urinezuurkristallen, deze kunnen geen kwaad.

Wat kun je zelf doen?

Vroeger werd er gedacht dat je jicht kon krijgen door het drinken van alcohol of frisdrank, of door het eten van bepaalde voedingsmiddelen. Hier is echter na onderzoek weinig bewijs voor gevonden. Soms merk je toch dat na bepaald eten of alcohol drinken de klachten van jicht kunnen verergeren. Kijk dan of het helpt als je (tijdelijk) dit eten of alcohol niet meer nuttigt.

Verder zijn er enkele adviezen bij een jichtaanval om te pijn te verzachten:

• Bij veel pijn kun je je been omhoog leggen
• Als het gewricht warm aanvoelt, kan je het koelen. Wikkel daarvoor wat ijs in een theedoek of gebruik een icepack en leg dit tegen het gewricht aan. Doe dit niet langer dan 10 minuten per keer
• Beweeg! Bewegen helpt om te voorkomen dat je spieren stijf worden. Ook bij een ontstoken gewricht kan bewegen geen kwaad
• Zodra de klachten minder zijn geworden, kan je nog meer gaan bewegen. Zo voorkom je stijfheid en verminder je pijn. (Te) zware belasting kun je beter vermijden zolang je nog klachten hebt.

De behandeling van jicht

De huisarts kan aan het uitvragen van klachten, eventueel met aanvullende lichamelijk onderzoek, constateren of je last hebt van jicht. In sommige gevallen is een bloedonderzoek nodig. Bij zo’n onderzoek wordt de urinezuurwaarde bepaald in het bloed: deze is vaak verhoogd bij jicht.

Bij een jichtaanval zijn er verschillende medicijnen die zouden kunnen helpen. Dit zijn prednisolon, NSAID’s en colchicine. Deze medicijnen werken goed als pijnstillers en/of ontstekingsremmers, maar kunnen soms vervelende bijwerkingen geven. Bespreek daarom altijd goed met je huisarts welke medicijnen voor jou het beste zijn.

Veelgestelde vragen bij jicht

Wanneer moet ik naar de dokter bij jicht?

Bij de eerste verschijnselen die zouden kunnen passen bij jicht, kun je het beste contact opnemen met je huisarts. Die kan je verder helpen en advies geven.

Ook als je pijn blijft houden ondanks de medicijnen die je hebt gekregen, is het verstandig om te overleggen met je huisarts over hoe je verder moet. Neem sowieso altijd direct contact op met je huisartsenpraktijk als je naast gewrichtspijn, warmte en roodheid ook koorts hebt en / of je je ziek gaat voelen.

Ik heb meerdere jichtaanvallen per jaar, wat kan ik doen?

Meestal duurt een jichtaanval 1 tot 3 weken, waarna het gewricht zich vanzelf volledig herstelt. Toch kan het in sommige gevallen vaker terugkomen.

Als je meerdere keren per jaar jicht hebt, kan je contact opnemen met je huisarts. Die kan dan met je bespreken of het nodig is om andere medicijnen (allopurinol tabletten) voor te schrijven, om zo de hoeveelheid urinezuur in je bloed structureel te verlagen en op die manier ervoor te zorgen dat je minder jichtaanvallen krijgt.

Meer informatie over jicht vind je op Thuisarts.nl.