Hoe kan ik beter omgaan met stress?
Iedereen is wel eens gestrest, maar sommige meer dan anderen. In dit artikel lees je hoe je het beste kan omgaan met stress.
Wat is stress?
Bij stress gaan je ademhaling en hartslag sneller, ook je bloeddruk gaat omhoog.
Stress hoeft niet altijd slecht te zijn. Soms kan het zelfs nuttig zijn. Het zorgt er namelijk voor dat je beter oplet en sneller kan reageren. De meeste mensen zijn gespannen voor spannende situaties zoals bijvoorbeeld een presentatie of een examen. Dit is heel normaal. Meestal gaat deze spanning snel weer weg na de spannende situatie.
In sommige gevallen kan iets je extra veel spanning geven. Ook kan het soms lang duren voor die spanning wegzakt waardoor je voor langere tijd het gevoel van stress ervaart. Denk hierbij aan stressvolle situaties doordat er meerdere dingen tegelijkertijd fout gaan of anderen (te) veel van je verwachten. Ook kun je spanning voelen wanneer je weinig steun krijgt van anderen bij problemen thuis, tijdens je studie, of op je werk. Deze situaties kunnen je het gevoel geven dat je steeds gestrest en moe bent. Ook wordt je mogelijk sneller boos, slaap je slechter en kun je niet meer genieten van dingen. Op die manier kan stress een probleem worden.
Waardoor komt stress?
Stress kan door veel verschillende dingen veroorzaakt worden:
- Een traumatische gebeurtenis in je leven, bijvoorbeeld een ongeluk, inbraak of aanranding.
- Een scheiding.
- Problemen in je relatie
- Problemen in je gezin
- Geweld in je relatie
- De dood van iemand waarvan je hield.
- Onzekerheid over geld.
- Een ziekte hebben die lang duurt of niet meer over gaat.
- De zorg voor een kind met een ziekte
- De zorg voor een ziek persoon, voor een langere tijd
- Post Traumatische Stress Stoornis
- Weinig steun van anderen krijgen
- Alleenstaande ouder zijn
- Veel alcohol drinken
Meer vatbaar voor stress?
In sommige gevallen kan je sneller last van stress krijgen:
- Als je altijd alles goed wil doen.
- Als je van jezelf altijd bezig moet zijn.
- Als je het moeilijk vind om ‘nee’ te zeggen.
- Als je wil dat mensen je altijd aardig vinden.
- Als je moeilijk kan praten over je gevoel.
- Als je er moeite mee hebt om hulp vragen.
- Als je alles graag zelf wil oplossen.
Klachten door stress
Wanneer je voor een langere periode en/of in heftige mate stress ervaart, kun je de volgende klachten krijgen:
- Gespannen gevoel
- Vaker moe
- Weinig energie
- Slecht slapen
- Sneller boos
- Sneller huilen
- Somber gevoel
- Maagklachten
- Hoofdpijn
- Nekklachten
- Rugklachten
- Grieperig
- Piekeren
- Je voelt je hart kloppen
Als je voor een lange tijd stress hebt is er bovendien een hoger risico op hart- en vaatziekten.
Vaak gaan mensen die veel stress hebben ook ongezonder leven. Bijvoorbeeld door meer te roken, ongezonder te eten, meer alcohol te drinken, minder te bewegen en minder tijd nemen voor ontspanning. Dit kan juist weer voor meer stress zorgen waardoor je in een vicieuze cirkel beland.
Wat kun je zelf doen bij stress
Als je merkt dat je klachten krijgt van stress, dan kan je proberen om er wat aan te doen. Er zijn veel verschillende manieren om iets te doen tegen stress gerelateerde klachten. Bekijk welke adviezen het beste bij jou passen en voer deze elke dag uit.
Wordt rustiger
- Probeer meer te ontspannen. Doe bijvoorbeeld bewust elke dag iets wat je leuk vindt.
- Zorg voor meer regelmaat in je dag. Ga op tijd naar bed en sta op tijd op en zorg dat je wat te doen hebt overdag. Eet op dezelfde tijd en sla maaltijden niet over. Op die manier hoef je minder vaak na te denken over je dag.
- Als je veel over je problemen blijft nadenken, spreek dan met jezelf af dat je dit maar een half uur of één uur per dag mag doen. Probeer als je toch begint te piekeren tegen jezelf te zeggen ‘dat mag straks pas weer’.
- Zorg dat je gezond leeft:
- Beweeg vaak
- Slaap genoeg
- Eet gezond
- Drink geen of weinig alcohol.
Denk na over andere oplossingen
Denk na over de volgende dingen:
- Wat geeft jou energie?
- Wat vind je leuk om te doen?
- Op welke momenten voel je je beter?
- Welke dingen kosten veel energie?
- Waar ben je goed in?
- Waar ben je minder goed in?
- Over welke dingen maak je je zorgen?
- Wanneer heb je meer stress?
Probeer over deze dingen te praten met iemand die je vertrouwt. Soms kan schrijven ook helpen. Schrijf dan één keer per dag op waar je je zorgen over maakt. Ga altijd na het schrijven iets doen om te ontspannen. Praten of schrijven helpt vaak om je eigen situatie beter te begrijpen of ervaringen te verwerken. Zo kan je beter met de gebeurtenissen in je leven omgaan.
Denk na over mogelijke oplossingen:
- Probeer niet alles op het zelfde moment te veranderen. Bedenkt wat je het liefst wil verbeteren en begin daar mee.
- Denk na over wanneer het beter ging, wat er beter ging, en hoe je je erbij voelde.
- Denk na over de volgende stap die je zou moeten zetten om jouw situatie te verbeteren. Maak een plan.
Voorbeelden zijn:- Bespreek een probleem op het werk.
- Probeer vaker ‘nee’ te zeggen.
- Vraag om hulp.
- Ga bij geldproblemen naar de gemeente voor advies.
Het is belangrijk dat je zelf bedenkt wat jou het beste gaat helpen in jouw specifieke situatie.
Wanneer naar de dokter?
Je kan ook altijd een afspraak bij je huisarts maken om over problemen te praten. Maak een afspraak met je huisarts in de volgende gevallen:
- Het lukt niet om je stress zelf minder te maken en je wil graag hulp.
- Je krijgt meer klachten, bijvoorbeeld angst of paniekaanvallen. Of je wordt steeds somberder.
- Het gaat steeds slechter met je. Je wil bijvoorbeeld helemaal niet meer naar je werk of hebt steeds meer moeite om uit bed te komen.
- Je drinkt veel alcohol en/of gebruikt drugs.
- Mensen in je omgeving maken zich zorgen over je.
Meer informatie over stress lees je op thuisarts.nl
Geschreven door Oscar – webredacteur bij Fonkelzorg
Nagekeken door Felicia – huisarts bij Fonkelzorg
We hopen dat je na het lezen van dit artikel wijzer bent geworden over stress. Ben je op zoek naar een huisarts? Dan kun je je inschrijven bij een van onze Fonkelzorg praktijken. Registratie is snel, gemakkelijk en gratis. Je bent van harte welkom!
Lees ook onze andere artikelen!